Lidwien Smit benoemd tot hoogleraar One Health en Milieu-epidemiologie

Lidwien Smit

Het College van Bestuur heeft Lidwien Smit per 1 november 2021 benoemd tot hoogleraar One Health en Milieu-epidemiologie bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. De leerstoel valt onder het interfacultaire Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS) van het departement Population Health Sciences bij Diergeneeskunde en het UMC Utrecht. Smit richt zich in haar onderzoek en onderwijs vooral op de impact van de leefomgeving op de gezondheid, vanuit een One Health-perspectief: de samenhang tussen gezondheid van mens, dier en milieu. 

De wereld verandert in rap tempo en we worden geconfronteerd met mondiale milieuproblemen als gevolg van klimaatverandering, bevolkingstoename, verlies van biodiversiteit en een verslechtering van ecosystemen. Al deze veranderingen leiden tot (nieuwe) infectieziekten en beïnvloeden de verspreiding van niet-overdraagbare ziekten.

Grootschalige veehouderij

In Nederland, en ook in andere regio’s wereldwijd, breiden grootschalige veehouderijen zich steeds sneller uit, vaak te midden van stedelijk gebied. Dit leidt tot een aantasting van ecosystemen en roept vragen op over de effecten op de menselijke gezondheid. De uitstoot van landbouwbedrijven is divers en omvat grove en fijne deeltjes, ammoniak, mogelijk ziekmakende virussen en (antibioticaresistente) bacteriën en endotoxines. Deze uitstoot kan het risico op onder meer luchtweginfecties vergroten. Maar er zijn ook studies die juist positieve effecten aantonen van een agrarische omgeving. 

De wereldwijde coronapandemie en haar dramatische impact op de volksgezondheid, samenleving en economie benadrukken het grote belang van onderzoek via een ‘One Health-blik’.  

Wat is jouw belangrijkste doel met deze leerstoel?

‘Nederland is een dichtbevolkt land met een omvangrijke veehouderij’, zegt Smit. ‘Dat levert een spanningsveld op met de volksgezondheid, denk aan Q-koorts, verspreiding van antibioticaresistente bacteriën, en effecten van luchtverontreiniging, maar ook aan recente SARS-CoV-2-besmettingen tussen mensen en dieren op Nederlandse nertsenhouderijen. Bij de huidige grote vraagstukken rondom de veehouderij, moeten mogelijke risico’s voor de omgeving en volksgezondheid vooruitstrevend worden aangepakt. Ik hoop hier met deze leerstoel aan te kunnen bijdragen, niet alleen in Nederland, maar wereldwijd.’  

Hoe vind je het om deze leerstoel te krijgen?

‘Het past echt bij mijn onderzoeksgroep om interdisciplinair te werken aan complexe vraagstukken. One Health is bij uitstek gericht op samenwerking en verbinding tussen verschillende vakgebieden en instituties om de gezondheid van mensen, dieren en milieu te verbeteren. Ik vind het heel mooi dat de faculteit Diergeneeskunde deze visie omarmt, en de vele facetten van onze omgang met dieren wil laten zien in onderzoek en onderwijs.’

Curriculum Vitae

Lidwien Smit (1976) behaalde haar master Environmental Sciences (cum laude) aan de Wageningen University & Research in 2001 en promoveerde in 2008 aan de Universiteit Utrecht. Na een jaar als postdoctoraal onderzoeker bij INSERM in Parijs, begon zij als onderzoeker bij de afdeling Milieu-epidemiologie van het IRAS. In 2013 werd ze daar benoemd tot universitair docent en in 2018 tot universitair hoofddocent. Sinds 2020 is Smit hoofd van de ‘One Health Microbial’-groep bij het IRAS.