Hoe roddel samenwerking kan bevorderen
Artikel van internationale groep wetenschappers bekroond met Ig Nobelprijs voor de Vrede
De Ig Nobelprijs voor de Vrede 2022 is toegekend voor een artikel over roddel. Het artikel is geschreven door een team van wetenschappers uit Australië, Canada, China, Duitsland, Hongarije, Italië, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het artikel is zuiver theoretisch en beschrijft hoe onderlinge afhankelijkheden tussen agenten in de zogenaamde roddel triade (d.w.z. roddelzender, roddeldoelwit en roddelontvanger) leiden tot verschillende roddelstrategieën. Op basis van hun model doen de auteurs voorspellingen over wanneer informatie die via roddel wordt doorgegeven eerlijk of oneerlijk zal zijn en wanneer dergelijke informatie coöperatief gedrag zal bevorderen.
Een van de co-auteurs van de Universiteit Utrecht, Wojtek Przepiorka, bestudeert verschillende mechanismen die samenwerking bij mensen kunnen bevorderen. "Mensen geven meestal om hun reputatie en om wat anderen over hen denken en zeggen. Roddelen is een informeel maar krachtig mechanisme van sociale controle dat mensen stimuleert om zich coöperatief en in overeenstemming met gemeenschappelijke sociale normen te gedragen" zegt Wojtek.
Ik ben er trots op dat ik dit jaar een van de laureaten ben, omdat de prijs creativiteit en humor erkent, twee afnemende ingrediënten van wetenschappelijk onderzoek in tijden van crises en impact.
De Ig Nobelprijs wordt toegekend als erkenning voor ongewone of triviale prestaties op het gebied van wetenschappelijk onderzoek dat mensen eerst aan het lachen maakt en vervolgens aan het denken zet. De prijs wordt jaarlijks toegekend in tien categorieën. De prijsuitreiking vindt (net als de afgelopen twee jaar) online plaats en kan hier worden bekeken.