El Chichón zorgde voor wereldwijde afkoeling

Vulkaanuitbarsting ontwrichtte menselijke beschaving

Zo’n anderhalf duizend jaar geleden koelde het noordelijk halfrond zo snel af dat beschavingen over de hele wereld werden ontwricht. De wereldwijde afkoeling was te wijten aan een enorme vulkaanuitbarsting in het jaar 540, maar wélke vulkaan was nog geen consensus over. Aardwetenschappers van de Universiteit Utrecht concluderen dat de wereldwijde afkoeling moet zijn veroorzaakt door de El Chichón vulkaan in Zuid-Mexico.

Een nieuw chronologisch kader

De El Chichón vulkaan in Zuid Mexico moet de vulkaan zijn geweest die in de zesde eeuw onder andere het klimaat en de complete Mayabeschaving heeft ontwricht. Dat concluderen aardwetenschapper Kees Nooren van de Universiteit Utrecht en zijn collega’s, gebaseerd op een verfijnde reconstructie van de uitbarstingsgeschiedenis van de vulkaan. “Door as en steen te verzamelen dat tijdens de uitbarsting werd uitgespuwd konden we een nieuw chronologisch kader samenstellen”, vertelt Nooren. “Zo konden we een prominente zwavelpiek in boorkernen gedateerd op het jaar 540 verbinden aan een enorme uitbarsting van de El Chichón vulkaan.”

Het verval van de Mayabeschaving

De vulkaan spuwde meer zwavel de lucht in dan de uitbarsting van de Tambora in 1815 en had een veel grotere impact op het klimaat. Reusachtige hoeveelheden neervallend as en steen hadden zoveel effect op de leefomgeving van de Maya’s dat ze hun roots moesten verlaten, met cultureel verval tot gevolg.

Meer informatie

Kees Nooren gaf tijdens het EGUcongres een persconferentie over zijn onderzoek. Via de website van de EGU kun je de persconferentie terugkijken (19 april, press conference 2, vanaf 11:48).

Faculteit Geowetenschappen: een duurzame Aarde voor toekomstige generaties

Meer informatie
ir. Kees Nooren