“Door samen te werken, kom je sneller tot zinnige vragen”

Binnen het onderzoeksproject ‘De 1001 eerste dagen van een kind’ bestudeert dr. Gabriël Beckers wat er in het brein gebeurt als een kind een taal leert. “Als je echt wilt begrijpen hoe iets werkt, moet je het mechanisme erachter kennen. Voor taalontwikkeling vind je die in het brein.”

Om antwoorden te krijgen, kijkt hij samen met dr. Sita Ter Haar naar de hersenen van zangvogels. Zij leren een taal namelijk, net als mensen, van hun moeder. “Ik wil ontdekken wat er zich in het brein afspeelt zodra je een taal hoort. Wat doet je brein om betekenis te geven aan de stukjes geluid die je hoort? Hoe weet je brein bijvoorbeeld welke klanken bij elkaar horen en welke dus samen een woord vormen?”
 

Dit maakt ons bijzonder

Universitair docent Gabriël Beckers is voor zijn onderzoek zoveel bezig met taal, dat hij het maar moeilijk los kan laten in zijn dagelijks leven. “Hoe meer ik over taal te weten kom, hoe gekker ik het ga vinden dat mensen elkaar kunnen verstaan. Iedereen spreekt een taal, maar we weten nog maar heel weinig over hoe we die eigenlijk geleerd hebben.” De taalontwikkeling van mensen vindt Beckers fascinerend. “Er zijn aanwijzingen voor specifieke mechanismen in ons brein zodat we een taal goed kunnen leren. Misschien maakt dit ons wel zo bijzonder in vergelijking met dieren.” Hij staat er nog iedere dag van te kijken hoe ‘bizar snel’ een kind een taal oppikt.

“Hoe meer ik over taal te weten kom, hoe gekker ik het ga vinden dat mensen elkaar kunnen verstaan.''

Het mechanisme achter taal

Het Dynamics of Youth thema ‘De 1001 eerste dagen van een kind’ onderzoekt de vroege taal- en hersenontwikkeling van een kind. Beckers’ bestudeert de ontwikkeling vanuit de neurobiologie en die invalshoek is volgens hem een belangrijke toevoeging. “Als je echt wilt begrijpen hoe iets werkt, moet je het mechanisme erachter kennen. Voor taalontwikkeling vind je die in het brein.” Daarbij erkent Beckers ook de culturele aspecten die een rol spelen bij het leren van een taal. “Maar uiteindelijk moet het brein al die invloeden van buitenaf met elkaar verbinden.”

Sneller tot zinnige vragen

In het onderzoeksteam zitten naast Sita Ter Haar en Gabriël Beckers, onder andere ook taalontwikkelingsexperts Elma Blom en Tessel Boerma. Beckers: “Het bij elkaar brengen van verschillende vakgebieden maakt de Universiteit Utrecht uniek.” De interactie met taalkundigen is voor hem heel belangrijk. “Daardoor kom je veel sneller tot zinnige vragen en goede experimenten dan in je eentje. Als wetenschapper zijn er genoeg onderwerpen die ik interessant vindt. Toch kan het lastig zijn om te bepalen wat op dit moment de beste vraag is om te stellen.” Er is nog een andere manier waarop Beckers graag met zijn teamgenoten samenwerkt. “We discussiëren ook regelmatig over taal in het algemeen, het liefst over grote vragen die we niet met één experiment kunnen beantwoorden. Daar leer ik zo onwijs veel van!”

Cultuurverandering binnen de wetenschap

De interactie tussen taalkundigen, biologen en linguïsten zoals die in het onderzoeksproject tot uiting komt, ziet Beckers als ‘een cultuurverandering’. “Jarenlang kwamen onderzoekers van verschillende faculteiten elkaar nooit tegen. In dit project dagen we elkaar uit om buiten onze eigen kaders te kijken. Daar is soms best wat geduld voor nodig, maar iedereen in het team is bereid om daarin te investeren.”

De eerste 1001 dagen van Gabriël

 “Mijn moeder vertelt wel eens dat ik altijd veel in de weer was met apparaten en machines:  stofzuiger, wasmachine en zo voorts. Zo heeft ze me zelfs een keer op onderzoek in de wasdroger aangetroffen.”
 

Verdere werkzaamheden Gabriël

Naast zijn vergelijkend onderzoek aan spraak- en taal, doet Gabriël Beckers ook onderzoek aan neurofysiologie van slaap. Hij werkt samen met taalkundigen en biologen binnen Universiteit Utrecht en internationaal o.a. met wetenschappers van Max Planck Society (Duitsland), Monash University (Australië), MIT (USA), en University of Tokyo (Japan). Hij is editor bij Scientific Reports en Fellow of Cognitive Neuroscience aan het University College Utrecht.

Onderzoeksthema Dynamics of Youth

Wil je maatschappelijke problemen aanpakken, dan kun je het beste beginnen bij kinderen. Het Utrechtse onderzoeksthema Dynamics of Youth investeert in een veerkrachtige jeugd. Wetenschappers uit alle vakgebieden werken samen om kinderontwikkeling beter te leren begrijpen. Hoe helpen we kinderen en jongeren groeien en bloeien in onze snel veranderende samenleving?