Verder kijken dan traditioneel publiceren

Hoe zorg je voor een wijde verspreiding van je onderzoeksresultaten? Maarten Kleinhans, hoogleraar fysische geografie aan de Universiteit Utrecht, bereikt dit door integratie van open wetenschappelijke output, samenwerkingsverbanden met bedrijven en overheidsinstanties, en wetenschapsonderwijs buiten de universiteit:

Voor mij zijn alle activiteiten die bijdragen aan onderzoek, onderwijs en hun impact compleet met elkaar verweven.

Willen we werkelijk impact uitoefenen met wetenschappelijk onderzoek, dan zullen we verder moeten kijken dan subsidies en publicaties in vooraanstaande tijdschriften. En we moeten activiteiten organiseren in de samenleving, niet alleen in de academische wereld.

Zo werkt dit in de praktijk:
 

• Breng mensen uit verschillende sectoren van de maatschappij bij elkaar
  Begin dit jaar organiseerde ik weer de Bruningslezing, die voor de vijfde keer werd gehouden. Wetenschappers uit allerlei landen, praktijkmensen en andere professionals kwamen samen om kennis te nemen van de laatste ontwikkelingen op het gebied van het beheer van rivieren en riviermondingen, waarmee wij experimenteren in de onderzoeksopstelling 'Metronoom'. De presentaties van aio’s, postdocs en een van de betrokken bedrijven gaven een mooi overzicht van de bevindingen, iets dat je eigenlijk nooit tegenkomt in een reguliere publicatie.
   
• Publiceer bevindingen op een andere manier
  Hierdoor worden onderzoeksresultaten ook toegankelijk voor mensen buiten de academische kring. Zo staat het resultaat van deze dag op de Bruningslecture website, met links naar Open Access papers waaraan weer andere data zijn gekoppeld, zoals open source code, animaties en filmpjes van mijn teamleden. Deze vorm van synthese is niet bruikbaar voor review journals die liever niet hebben dat je te vaak naar je eigen werk verwijst. Op zo’n dag vormt zich een netwerk van gebruikers (overheid, instituten, bedrijven) die in een open sfeer met elkaar optrekken waardoor kennis verder wordt verspreid.
   
• Kijk verder dan het academisch onderwijs alleen
  Door samen te werken met PABO’s, basis- en middelbare scholen laat ik leerlingen en aankomende leraren kennis maken met wetenschappelijk onderzoek via het Wetenschapsknooppunt. Zo heb ik meegeholpen bij het realiseren van een revolutionair nieuw schoolplein, een schooltuin eigenlijk, bij basisschool de Lanteerne in Nijmegen, met pompen, rivieren, een moestuin, installaties en een miniatuur 'Metronoom'. Ook ben ik betrokken bij een winnend profielwerkstuk van twee Groningse middelbarescholieren over de Eems Dollard.
  Verder nemen we deze voorbeelden ook weer mee terug naar het bachelor- en masteronderwijs, als voorbeelden van de werkvloer van potentiële werkgevers van onze studenten, en de filmpjes zelf natuurlijk ook.