Hoe een festival jongeren naar de stembus kreeg

Slechts 30 procent van de jongeren tussen de 18 en 27 jaar ging naar de stembus tijdens de Europese verkiezingen in 2014. Dat is veel te weinig, vond Lisette Mijnen (1994). Samen met vijftien andere studenten maakte ze zich hard voor een hogere jongerenopkomst tijdens de Europese verkiezingen in 2019.

Hoe krijg je jongeren naar de stembus? Dat was de hamvraag voor Lisette (alumnus Biomedische wetenschappen en masterstudent Gezondheidswetenschappen) en een aantal andere leden van AEGEE-Utrecht: een lokale afdeling van het interdisciplinaire Europese studentennetwerk AEGEE-Europe. Samen bedachten zij Y Vote Utrecht. Een initiatief dat begon als een wild idee, maar snel uitgroeide tot een jongerenbeweging in de vorm van een internationaal festival gericht op de Europese verkiezingen: het Speak Europe Festival.

Bewust maken van belang EU

Maar waarom komen jongeren minder opdagen bij de EU-stembus? Lisette: “De Europese verkiezingen komen niet vaak in het nieuws en raken ondergesneeuwd door andere onderwerpen. Daarom staat de verkiezing niet echt op het netvlies van jongeren. Bovendien: voordat je überhaupt gaat stemmen, moet je eerst weten waar het over gaat. Dat was dan ook het doel van Y Vote Utrecht: jongeren bewust maken van wat de Europese Unie nu eigenlijk doet.”

Jongeren hebben vaak niet door hoe de EU ons dagelijks leven beïnvloedt

Een manier om dit voor elkaar te krijgen, is het onderwerp tastbaar maken, vertelt Lisette. “Jongeren hebben vaak niet door hoe de EU ons dagelijks leven beïnvloedt. Denk aan een internetbundel die zonder de EU alleen geldig zou zijn in Nederland. Of dat de EU ervoor zorgt dat er geen fipronil in ons gebakken eitje zit. In al onze communicatie en events maakten we de vertaalslag naar de belevingswereld van jongeren. We volgden het EU-nieuws op de voet en legden de onderwerpen in begrijpelijke taal uit." 

"Tijdens het festival probeerden we alle activiteiten laagdrempelig en herkenbaar te maken. Zo waren er theateropvoeringen, een mini-college over hoe lobbyisten te werk gaan, lezingen over de millenniumdoelen en democratie, een pubquiz en een boyband. We sloten het festival af met een debat waarin de standpunten en beweegredenen van de partijen naar voren kwamen.”

Niet zelf het wiel uitvinden

Om Y Vote Utrecht en het festival van de grond te krijgen, riep AEGEE de hulp in van andere studentenverenigingen, vijftig vrijwilligers en organisaties. “Waar we konden, sloten we aan bij studentenactiviteiten. Op die manier konden we op veel plekken de verkiezingen onder de aandacht brengen, zonder zelf alles te hoeven organiseren.” Maar er was ook financiering nodig om zaken als de festivallocatie en catering van te betalen.

“Via via hoorde ik van het crowdfundingplatform steun.uu.nl, van het Utrechts Universiteitsfonds. Dat leek ons een goede manier om geld in te zamelen. Gelukkig hoefden we dit wiel niet zelf uit te vinden. We kregen veel hulp van de fondsenwervers van het Universiteitsfonds. Ze adviseerden ons om eerst ons verhaal concreet op papier te zetten, zodat de boodschap en het doel van het project voor potentiële donateurs duidelijk werden. Hiervoor had het fonds een handig format. Dit maakte niet alleen crowdfunden makkelijker, ook konden we duidelijker over het project communiceren en vrijwilligers werven omdat de hoofdboodschap al helder was. Uiteindelijk hebben we bijna 1.600 euro ingezameld!”

Hopelijk zetten we met Y Vote Utrecht en AEGEE Europe een nieuwe (jongeren)koers

En heeft Y Vote Utrecht zijn doel behaald? Zijn er meer jongeren naar de stembus gegaan? “In Nederland is het aantal jongeren dat heeft gestemd verdubbeld. Natuurlijk weten we niet of dat door ons komt. Desondanks zijn het festival en Y Vote Utrecht volgens mij een succes geweest. Het heeft meer dan 400 jongeren samengebracht en hen bewust gemaakt van wat de Europese Unie voor hen kan betekenen. Ook heeft het mijn eigen passie voor de politiek aangewakkerd. Ik heb andere Europese jongeren gesproken en we hebben veel met elkaar gemeen. Verkiezingen gaan over onze toekomst. We zijn allemaal Europeanen, daarom moeten we allemaal onze stem laten horen. Hopelijk zetten we met Y Vote Utrecht en AEGEE Europe een nieuwe (jongeren)koers.”