Dierenarts Doest en flamingo Bob geven samen les aan Curaçaose kinderen

Vanaf 2018 werd dierenarts Odette Doest internationaal bekend door de foto’s van haar neef, natuurfotograaf Jasper Doest, in National Geographic. Hij bracht haar bijzondere werk voor natuureducatie en opvang van gewonde wilde dieren op Curaçao in beeld. De foto’s werden onderscheiden met grote prijzen bij World Press Photo en Sony World Photography Award. Hoe is het nu met Bob en dierenarts Doest en haar werk?

We videobellen naar Curaçao waar Odette opneemt, te midden van een kakofonie aan dierengeluiden. Het is ’s ochtends vroeg aan de andere kant van de wereld en tijd voor het ontbijt. De flamingo’s, pelikanen, honden, katten en andere dieren die herstellen in en om Odette’s huis laten luidruchtig weten dat ze wakker zijn.

Hoe gaat het met Bob?

‘Heel goed! De scholen zijn weer begonnen, dus dat betekent dat Bob bijna iedere donderdag meegaat naar de klas. Naast mijn dierenartspraktijk en de opvang van gewonde wilde dieren is natuureducatie echt mijn passie. Ik probeer de kinderen verliefd te laten worden op de dieren die ik bij me heb. Flamingo Bob is natuurlijk prachtig, dat vinden kinderen geweldig om te zien. Maar ik neem ook andere educatieve dieren mee, een roofvogel, of een pelikaan. Die zijn enorm intelligent en zorgen vaak voor grappige situaties. De dieren laten hun natuurlijke gedrag zien en ik vertel er verhalen bij.’

Ik probeer de kinderen verliefd te laten worden op de dieren die ik bij me heb

Wat leren de kinderen van de dieren?

‘De kinderen vallen van de ene verwondering in de andere. Ze krijgen een 3D-ervaring waardoor wat ik vertel over natuurbescherming veel indruk maakt. Ik leer ze dat ze zelf iets kunnen doen om wilde dieren te helpen. Je kan plastic opruimen als je naar het strand gaat in het weekend. Je kan goed voor de natuur zorgen.’

‘Ik probeer er ook een levensles van te maken. Omdat ik dierenarts ben, wordt ik sowieso als een soort ‘superhero’ binnengevlogen. Welk kind wil eigenlijk geen dierenarts worden? Ik wil laten zien dat ze hun leven in eigen hand kunnen nemen en dat ze invloed kunnen hebben op de wereld om hen heen. Ik wil ze een voorbeeld geven: Kijk, ik ben een vrouw, zwart, ik wilde als kind dierenarts worden en dat is gelukt en nu help ik dieren. Als je echt iets wilt bereiken, dan kan dat!’

‘Ik wil ze een voorbeeld geven: kijk ik ben een vrouw, zwart, ik wilde als kind dierenarts worden en dat is gelukt en nu help ik dieren.’

Waarom staat Bob niet meer te vissen in de baai?

‘Bob vloog tegen een hotelraam en had ook nog eens ‘Bumblefoot’, dat is een aandoening aan zijn voeten. Hij kon niet meer lopen, hij was bijna dood. We hebben hem maandenlang verzorgd. Terug naar het wild kon hij niet meer. En toen dacht ik, je bent zo tam, ik ga eens kijken wat je doet als ik je meeneem naar een klein klasje. Hij vond het helemaal niet erg. Hij ging gewoon op een rustig plekje staan en rondlopen door de klas. Ook de andere educatiedieren zijn opgevangen door onze stichting, omdat ze ziek of gewond waren. Wij behandelen het dier en plaatsen het daarna in principe weer terug in het wild. Maar soms kan dat niet.’

De educatiedieren heb je getraind, wat doen ze in de klas?

‘Ik heb Bob en de andere educatiedieren getraind om op een teken (cue) dingen te doen die passen bij hun natuurlijk gedrag, zoals eten of veren verzorgen. Voordat ik Bob oppak, geef ik hem een handgebaar. Zo krijgt hij geen stress. Het werk is heel duidelijk en voorspelbaar voor hem. Bob kent vier verschillende cues. Hij staat in de klas lekker te chillen, hij laat zien hoe flamingo’s hun veren verzorgen. En dan geef ik een cue en dan zie je hem denken: ‘Oh, mijn snavel openen.’ De kinderen kunnen dan zijn snavel bekijken. Tussendoor loopt hij even rond en dan krijgt hij weer een cue: ‘Oh, ze gaan me aanraken.’ Dan mogen de kinderen hem aaien en luisteren naar zijn hartje met de stethoscoop. Maar hij weet altijd vooraf wanneer we wat gaan doen. Op het moment dat een kind uit de klas spontaan naar hem zou toelopen en hem wil aaien, dan loopt hij weg. Dat zit niet in zijn opvoeding.’

En ja, flamingo’s kunnen tachtig worden, Bob is nog maar zestien!

Hoe denk je over dierenwelzijn?

‘Het welzijn van de dieren is echt belangrijk, ik ga niet voor de klas met een dier dat stress zou krijgen. Het dier moet het leuk vinden om te doen. Veel mensen denken dat je onnatuurlijk bezig bent, zodra je een dier in gevangenschap hebt. Maar sommige dieren uit het wild, kunnen zich zo bij je thuis voelen dat ze niet direct terug willen. Zo had ik een pelikaan die ik losliet en die tot drie keer toe naar de auto terugkwam. Er zijn dieren die je moet leren om weer voor zichzelf te zorgen. Die pelikaan heeft daarna nog twee maanden losgelopen rond het huis, voordat hij zelf wegvloog. Nu zit hij weer bij de baai te vissen.’

Hoe kijk je terug op je studie Diergeneeskunde in Utrecht?

‘Met heel veel plezier! Ik heb naast de studie veel verschillende dingen kunnen doen. Zo zat ik drie jaar in het bestuur van Archaeopteryx, studievereniging voor vogels en bijzondere dieren. Daardoor ben ik vaak naar het buitenland geweest. De contacten die je dan opdoet zijn waardevol. Bij Diergeneeskunde kon je allerlei extra dingen doen die te maken hebben met het vak. Ik kan nog steeds mennen volgens het Achenbach-systeem, in Utrecht geleerd!’

Heb je een tip voor studenten nu?

‘Ik zou als student, ondanks de studiedruk, toch proberen om internationale ervaring op te doen. Onze faculteit is zo’n goede opleiding, als je uit Utrecht komt, kun je over de hele wereld terecht. Ik heb daar ontzettend veel aan gehad. Ik heb stage gelopen in Amerika en in Peru en in Brazilië gewerkt. Als je de moeite neemt om een uitwisselingsprogramma te doen, dan verbreed je je horizon enorm.’

Onze faculteit is zo’n goede opleiding, als je uit Utrecht komt, kun je over de hele wereld terecht. Ik heb daar ontzettend veel aan gehad

Welk effect hadden de foto’s die je neef Jasper maakte op je leven?

‘Het heeft veel veranderd, ik ben een stuk bekender geworden. Ik krijg hulpvragen over vogels uit de hele wereld. Het is ook een stuk drukker met interviewaanvragen. Eerst vond ik het allemaal geweldig. Het is ook leuk, maar kost veel tijd. Daar ben ik nu wat zakelijker in geworden. Dat is ook nodig, omdat er ineens ook mensen gebruik gingen maken van mijn bekendheid.’

Wat is je ambitie voor de toekomst ?

‘Ik zou de faciliteiten voor de opvang graag willen uitbreiden. Een mooie grote volière maken voor de roofvogels bijvoorbeeld. Met de voorlichting is het mijn droom dat alle scholieren op het eiland een keer een lesje hebben gehad met de flamingo of de andere vogels. Ik wil mijn liefde voor de dieren aan de kinderen overbrengen. En ja, flamingo’s kunnen tachtig worden, Bob is nog maar zestien!’

Dit is een verhaal uit: