GameStop en de hedgefondsen - geen 'saga' maar een bubbel
Is de ‘GameStop saga’ echt het verhaal van kleine beleggers die als 'Robin Hoods' de grote hedgefondsen te slim af zijn geweest? Dirk Gerritsen en Maurizio Montone, beiden verbonden aan de Utrecht University School of Economics (U.S.E.) zien het verloop van de GameStop aandelenkoers eerder als een vorm van populisme. In hun ogen voerden anti-elitair sentiment en stemmingmakerij de boventoon. Zij stellen in hun blog dan ook dat het verhaal van ‘GameStop’ geen 'saga' maar een bubbel is, en dat de financiële markten met hedgefondsen juist beter af zijn.
Financiële markten functioneren beter met hedgefondsen als short-sellers
Door: Dirk Gerritsen en Maurizio Montone
Het anti-elitaire sentiment onder de bevolking in de VS en andere westerse landen is historisch hoog. Het vond zijn weg in de politiek met de opkomst van populisme, en het was slechts een kwestie van tijd voordat het ook gevolgen zou hebben voor de financiële wereld, zoals nu blijkt uit de ‘GameStop bubbel’. Hoe veranderde de aandelenmarkt in een strijd tussen partijen?
Over de feiten gaat het eigenlijk niet meer. Zeggen dat GameStop een bedrijf in nood is en dat hedgefondsen gelijk hebben, lijkt meer een politiek statement dan een eenvoudige evaluatie. In de zorgwekkende post-truth wereld waarin we leven, wordt de discussie over ideeën geleid door persoonlijke gevoelens in plaats van door wetenschappelijke studies.
Het verhaal van GameStop
Wat weten we over GameStop? Het is 's werelds grootste verkoper van videogames, actief in de Verenigde Staten, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en Europa. In de afgelopen jaren is de markt voor fysieke games echter in verval geraakt, omdat concurrenten downloadbare digitale games zijn gaan aanbieden. De fundamentele waarde van GameStop wordt grotendeels bepaald door de verwachte winstgevendheid. Gezien de zwakke prestaties van GameStop sinds 2016 en de sombere vooruitzichten, daalde de aandelenkoers aanzienlijk. De coronacrisis heeft de moeilijke omstandigheden voor het bedrijf alleen maar verergerd.
In september 2020 kwam Ryan Cohen, investeerder en oprichter van de online huisdiervoedingsgigant Chewy, met een ambitieus maar controversieel plan. Hij pleitte voor een transformatie van de activiteiten van het bedrijf naar online, om een rivaal van bijvoorbeeld Amazon te worden. Daarna begonnen kleine particuliere beleggers aandelen te kopen, in de hoop dat het nieuwe plan zou slagen. Grote institutionele beleggers als hedgefondsen daarentegen vonden het te riskant en begonnen de aandelen te shorten.
Short-selling en de fundamentele waarde
Deze hedgefondsen vormen de belangrijkste kracht die de koers aan de fundamentele waarde koppelt. Ze zijn geavanceerd, groot, en nemen grotere risico's dan andere beleggers, zoals beleggingsfondsen. Helaas staan hun agressieve handelsstrategieën zoals short-selling in een negatief daglicht. Hierbij worden aandelen geleend en verkocht, in de hoop deze later tegen een lagere koers terug te kunnen kopen en terug te geven aan de uitlener. Deze strategie is riskant omdat koersstijgingen onbeperkt kunnen zijn en het dus mogelijk enorme verliezen met zich meebrengt. Om deze reden wordt short-selling meestal slechts uitgevoerd door deze hedgefondsen.
Ondanks het negatieve imago, is de mogelijkheid tot short-selling goed voor financiële markten. Onderzoek toont aan dat markten met minder belemmeringen voor short-selling substantieel efficiënter zijn, omdat negatieve verwachtingen beter in koersen kunnen worden verdisconteerd. Sterker nog, deze mogelijkheid geeft zelfs vertrouwen aan kopers van aandelen voor de lange termijn, omdat het ervoor zorgt dat de prijzen dichter bij de fundamentele waarden komen te liggen.
De zogenaamde ‘Redditers’ die aandelen GameStop opkochten, geloofden ten onrechte dat ze het bedrijf zouden helpen. Maar belangrijker nog: ze dachten dat ze de hedgefondsen die hun geliefde aandelen durfden te shorten, een 'les' zouden leren. In hun narratief zijn hedgefondsen harteloze manipulatoren, die aandelenkoersen naar beneden manipuleren. Niets is echter minder waar. Beslissingen van hedgefondsen waren ook in deze casus juist gebaseerd op de matige economische vooruitzichten van een bedrijf.
Een bubbel… die barst
Deze onenigheid veroorzaakte een onwaarschijnlijke botsing tussen particuliere beleggers en hedgefondsen. De particuliere beleggers werkte samen op het internetforum "WallStreetBets subreddit", in een poging hun aankopen te coördineren en de aandelenkoers hoog te houden. Hedgefondsen vonden dat irrationeel gezien de sombere vooruitzichten van het bedrijf. Zij hielden hun shortposities geduldig vast, in de verwachting dat de aandelenkoers uiteindelijk zou dalen om terug te keren naar de lage ‘fundamentele waarde’.
Op korte termijn leken particuliere beleggers opmerkelijk te "winnen". Hun onophoudelijke koopdruk duwde de aandelenkoers van $19,94 op 11 januari naar maar liefst $347,51 op 27 januari, een zeventienvoudige stijging (!). Tijdens dit proces leden hedgefondsen aanzienlijke verliezen op hun shortposities en werden ze gedeeltelijk zelfs gedwongen om deze op te geven en aandelen vroegtijdig terug te kopen. Als gevolg hiervan werd de aandelenkoers volledig losgekoppeld van de fundamentele waarde van het bedrijf.
Veel investeerders met weinig verstand van de situatie lazen het nieuws, zagen de koers stijgen en sprongen op wat zij dachten dat een rijdende trein was. Maar, zoals elke bubbel, barstte ook deze uiteindelijk. De prijs is al gedaald van het hoogste punt van $347,51 op 27 januari naar $51,20 op 10 februari. Beleggers die aandelen kochten op het hoogtepunt van de bubbel hebben aanzienlijke verliezen geleden. Naast de hedgefondsen, hebben ze vooral zichzelf pijn gedaan.
Zonder hedgefondsen die short gaan, zou de informatie over de slechte vooruitzichten van GameStop langer onopgemerkt zijn gebleven en zouden andere beleggers ingestapt zijn voor een te hoge koers. De waarde van hedgefondsen en short-selling is dus om bubbels een uitzondering te maken zodat aandelenkoersen de fundamentele waarde van een onderneming weerspiegelen. En dit is in het belang van iedereen, niet alleen van de “elite”.
Expertise en contact
Wilt u meer weten? Neem dan contact op met een van de auteurs:
dr. M. Montone
E-mail: m.montone@uu.nl