Wat weet de Nederlander van het zorgverzekeringsstelsel?

Nog een paar dagen tot het jaar voorbij is. Dus ook nog een paar dagen om al dan niet van zorgverzekering te wisselen. Om een keuze te maken uit alle aanbieders is kennis van wat zoal vergoed wordt door de verzekering cruciaal. Maar wat weten Nederlanders hiervan? Dat wilden onderzoekers aan de Universiteit Utrecht Verena Seibel en Jelena Arsenijevic achterhalen. Seibel concludeert in haar onderzoek naar kennis en perceptie van zorgverzekeringen: “Mensen in Nederland weten verrassend weinig of bepaalde gezondheidsdiensten door de verzekeraar of door henzelf worden betaald.”

Seibel en Arsenijevic ondervroegen zowel mensen met een Nederlandse achtergrond als mensen met een migratieachtergrond. “Binnen de groep met een migratieachtergrond onderscheidden we een eerste en een tweede generatie. De eerste generatie zijn mensen die buiten Nederland zijn geboren, de tweede generatie zijn mensen die in Nederland zijn geboren en van wie ten minste één ouder buiten Nederland is geboren.”

Kennis over verzekeringsdekking

De onderzoekers vroegen deelnemers aan hun onderzoek hoe volgens hen uiteenlopende gezondheidsdiensten werden betaald. Seibel: “Denk aan diensten als huisarts- en tandartszorg. Maar ook anticonceptie en bevallen in het ziekenhuis.” Nederlanders zonder migratieachtergrond beantwoordden ongeveer 1 op de 3 vragen naar de wijze waarop zorg wordt vergoed juist. Eerste generatie migranten wisten 26% van de vragen juist te beantwoorden, tweede generatie migranten 28%.

Ingewikkeld en duur

De meeste deelnemers geven aan dat ze het Nederlandse zorgverzekeringsstelsel ingewikkeld vinden. Seibel: “58,4% van de Nederlanders zonder migratieachtergrond beschouwt het inderdaad als ingewikkeld. Bij migranten van de eerste generatie liggen deze cijfers nog hoger: 61,7%.” Bovendien is de grote meerderheid van de Nederlanders zonder migratieachtergrond (74%) en de eerste (83%)- en tweede generatie migranten (75%) het (sterk) eens met de stelling dat de ziektekostenverzekering in Nederland duur is. “De perceptie dat zorgverzekeringen duur zijn, zou in 2023 nog sterker kunnen zijn. We moeten immers rekening houden met de stijging van gezondheidszorgkosten als gevolg van vergrijzing en inflatie.”

Het gebrek aan kennis van het zorgverzekeringsstelsel kan ten koste gaan van het gezondheidsgedrag.

Negatief beïnvloeden

Volgens de onderzoekers kan het gebrek aan kennis van het Nederlandse zorgverzekeringsstelsel nadelige gevolgen hebben voor het gezondheidsgedrag van mensen. “Als mensen niet weten welke kosten er zijn verbonden aan een gezondheidsdienst, bestaat de kans dat ze minder geneigd zijn om van deze dienst gebruik te maken. Dit kan op zijn beurt hun gezondheid negatief beïnvloeden.”