Voelde ik nou mijn telefoon trillen?
Fantoomtrillingen of zelfs geluiden zullen velen herkennen. Ging die mobiel wel of niet af? Een hersenwetenschapper legt uit waar dat vandaan komt.
Je denkt dat de deurbel gaat, maar er staat niemand voor de deur. Of je voelt je mobiel trillen en ziet geen melding op je scherm staan. Komt dat bekend voor? Hersenwetenschapper Mascha Linszen (UMC Utrecht) vertelt
in het AD dat je dan aan het hallucineren bent.
WAARNEMEN
Onze waarneming bestaat volgens haar uit twee onderdelen. Een deel van onze waarneming wordt gevormd door de informatie die onze hersenen binnenkrijgen via onze zintuigen; bottom-up waarnemen. Daarna vullen onze hersenen zelf die informatie aan op basis van informatie uit ons geheugen, uit eerdere ervaringen of uit emoties die we op dat moment voelen; top-down waarnemen.
Vaak gaat dit goed en zorgen je hersenen ervoor dat je bijvoorbeeld in een drukke kroeg je gesprekspartner nog kan verstaan. Toch maken je hersenen af en toe ook een fout in het aanvullen van informatie en dan ga je hallucineren. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je denkt dat je telefoon trilt. Volgens Linszen verwachtte je op dat moment waarschijnlijk een berichtje te ontvangen. Of hoopte je dat...
ALS DOVE TOCH GELUID HOREN
Tijdens het Betweter Festival vertelt Linszen tijdens haar lezing 'Is het altijd stil als je doof bent?' dat ook doven en slechthorenden geluiden kunnen hallucineren. De informatie die in je bottom-up waarneming ontbreekt wordt door je hersenen namelijk aangevuld. Uit onderzoek bleek er een verband te zijn tussen gehoorverlies en auditieve gehoorshallucinaties: hoe ernstiger het gehoorverlies, hoe hoger het percentage auditieve gehoorshallucinaties. En dat kan heel vervelend zijn. Sommige slechthorenden horen bijvoorbeeld non-stop een bepaalde melodie of geroezemoes. Linszen sluit haar lezing daarom af met een goede tip: “Doe oordopjes in op feestjes, zodat je over een paar jaar nog steeds naar je favoriete muziek kan luisteren, en deze ook zelf weer uit kan zetten.”
Elke week wordt een opvallend bericht uit de actualiteit gekoppeld aan een opname uit het archief van Studium Generale - Podium voor kennis & reflectie van de Universiteit Utrecht.