Pleisters, coaching of hypnose, wat helpt bij stoppen met roken?

Het is Stoptober: de jaarlijkse actie van onder meer KWF Kankerbestrijding en het ministerie van Volksgezondheid om in oktober zoveel mogelijk mensen van de sigaret af te helpen. Nederlanders stoppen en masse 28 dagen met roken, samen met BN’ers Katja Schuurman, Kees van der Spek en Jan Slagter. Althans, dat is het idee.

Via een speciale app krijgen deelnemers aanmoedigingen en tips, op sociale media kunnen ze elkaar moed inspreken. Vijftig rokers laten zich de eerste vijf dagen van de maand opsluiten in een soort Big Brother-huis, zodat andere deelnemers via de livestream kunnen meekijken hoe het hen vergaat.

Stoptober werkt, zeggen de organisatoren: bij de vorige vier edities hield 70 procent van de deelnemers het niet-roken in oktober volgens hen daadwerkelijk vol, en de helft had na drie maanden nog geen sigaret aangeraakt. Vorig jaar deden 45.000 mensen mee, nu hebben circa 50.000 deelnemers zich aangemeld.

Dat is een fractie van het aantal rokers. Uit cijfers van verslavingszorginstelling Jellinek blijkt dat in 2016 bijna eenvijfde van de Nederlandse bevolking dagelijks rookte, en iets meer dan 4 procent – 539.000 mensen vanaf achttien jaar – rookt meer dan twintig sigaretten per dag. Hoewel hulpmiddelen en motivatie om te stoppen overal worden aangeboden – tot aan telefoonnummers van hulplijnen op de pakjes sigaretten – is stoppen niet makkelijk, het is een hardnekkige verslaving. Wie besluit dat hij wil stoppen, komt een veelheid aan methoden tegen. Van nicotinepleisters tot pillen, van praatgroepen tot speciale coaches, van acupunctuur tot hypnose. Wat werkt echt? En wat echt niet?

Smaakdruppels

Rokers zijn vooral verslaafd aan nicotine, dat inwerkt op het centrale zenuwstelsel en zorgt voor een verzadigd, tevreden gevoel. De receptoren in het centrale zenuwstelsel gaan steeds weer vragen om dat verzadigde gevoel. Hoe langer iemand rookt, hoe meer receptoren je ontwikkelt, en hoe meer je lichaam zal schreeuwen om een sigaret als je stopt met roken. „Je bent dan gewoon een junk”, zegt Martin van den Berg, hoogleraar toxicologie aan de Universiteit Utrecht.

Het volledige artikel is verschenen in nrc.nl op 3 oktober 2018.