Onderzoek naar ultradiepe aardwarmte in Utrecht Oost stopt, maar onderzoek naar minder diepe aardwarmte gaat verder
Er zijn onvoldoende zekerheden over de aanwezigheid van winbare warmte in de ondergrond van Utrecht Oost voor het verder ontwikkelen van ultradiepe geothermie (UDG). Dat blijkt uit seismisch onderzoek dat is uitgevoerd door Energie Beheer Nederland (EBN). Op basis van deze constatering heeft het consortium van Goud (Geothermie Oost Utrecht Duurzaam) moeten besluiten het onderzoeksproject te beëindigen. Met eventuele mogelijkheden die tussen twee en drie kilometer (iets minder diep) in de bodem liggen, blijft aardwarmte als duurzame warmtebron voor het gebied nog steeds in beeld.
Aardgasvrij maken
Vanuit een gezamenlijke duurzame energievraag en voor een klimaatneutrale toekomst in Utrecht Oost sloegen de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Stichting Kantorenpark Rijnsweerd en energiespecialist EQUANS negen jaar geleden de handen ineen. De Universiteit Utrecht heeft binnen het consortium van Goud in de afgelopen jaren de mogelijkheden onderzocht om de gebouwen en kantoren in het gebied met behulp van duurzame aardwarmte aardgasvrij te maken.
Op de juiste diepte
Goud was een project binnen de Green Deal Ultradiepe Geothermie (UDG), een samenwerking tussen het landelijke programma SCAN van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, EBN, TNO en vijf consortia. Op basis van seismische gegevens van SCAN is geprobeerd de diepte en dikte van de beoogde kalksteenlaag zo goed mogelijk in beeld te brengen. “Allereerst wilden we weten of de kalksteenlaag op een bepaalde diepte aanwezig was. Iedere kilometer die je de bodem in gaat wordt het zo’n dertig graden warmer. Tel daar de oppervlaktetemperatuur bij op en dan vind je op een diepte van vijf tot zes kilometer een temperatuur van zo’n 180 graden Celsius.”
Aan het woord is Rob Mathlener. Hij is als interim hoofd van het team Energie van de Universiteit Utrecht verantwoordelijk voor het verduurzamen van de energievoorziening van de universiteit. Daarmee is er een direct belang bij geothermie. Speciaal voor Goud is aanvullend op SCAN extra seismiek geschoten. Deze extra lijnen zijn betaald door de gemeente Utrecht, de provincie Utrecht en de partners in het Goud-consortium. Mathlener: “Via dit kruis over Utrecht Oost weten we nu veel meer, maar helaas gaven de beelden onvoldoende duidelijkheid voor een vervolg.”
‘Uiteraard is het jammer dat Goud na negen jaar stopt. Maar met deze uitkomst hebben we wel een antwoord gevonden op onze centrale onderzoeksvraag en een basis gelegd voor verder onderzoek’
“Uiteraard is het jammer dat Goud na negen jaar stopt. Maar met deze uitkomst hebben we wel een antwoord gevonden op onze centrale onderzoeksvraag en een basis gelegd voor verder onderzoek”, zo vervolgt Rob Mathlener. “Kunnen we uit de aardlagen dieper dan vier kilometer warmte winnen voor de verduurzaming van het Utrecht Science Park en het naastgelegen Kantorenpark Rijnsweerd? Met de data die de huidige techniek ons biedt, kunnen we daar niet met ‘ja’ op antwoorden. Dit inzicht kan in de toekomst nog veranderen als er meer onderzoek gedaan is, maar op dit moment biedt de kennis van de ondergrond onvoldoende zekerheid voor commerciële ontwikkeling van ultradiepe geothermie.”
Onderzoek naar minder diepe geothermie
EBN gaat in de komende jaren ten oosten van Utrecht een onderzoeksboring uitvoeren naar de toepassing van aardwarmte uit aardlagen die minder diep in de bodem liggen. Of het onderzoek van EBN de weg bereidt voor een mogelijk vervolg voor aardwarmtewinning in Utrecht Oost, is volgens Matlener nog toekomstmuziek. “Nader onderzoek laten we over aan marktpartijen. Vanuit de Universiteit Utrecht zijn we uiteraard altijd bereid mee te denken over een perspectief voor verduurzaming van de warmtevoorziening in het gebied.”