NWO subsidieert onderzoek naar klimaatverandering, verzekeringen en regionale conflicten

NWO heeft aan het onderzoeksvoorstel ‘From Climate Change to Conflict: Mitigation through Insurance!?’ van Karlijn Morsink een subsidie van 2 miljoen euro toegekend. Het is een van de drie gehonoreerde aanvragen die nieuwe inzichten moeten gaan geven over de interactie tussen de verschillende Sustainable Development Goals (SDG’s). Het consortium - onder leiding van Karlijn Morsink - assistant professor van de Utrecht University School of Economics (U.S.E.), gaat onderzoeken hoe regionale conflicten beïnvloed worden door natuurrampen - en in hoeverre verzekeringen gecombineerd met specifieke conflictinterventies, dat effect kunnen matigen. Het onderzoek vindt plaats in Kenia en Ethiopië.

‘Klimaat en conflict zijn de grootste bedreigingen voor stabiliteit in onze samenleving. Er wordt vaak gevreesd dat natuurrampen de risico’s op conflicten vergroten. Verzekeringen voor boeren en herders worden steeds vaker ingezet om dit risico te matigen, maar of ze dat effect hebben is helemaal niet onderzocht. Dat gaan wij doen, en ook vaststellen of het misschien zelfs nodig is om de verzekeringen te combineren met specifieke interventies die conflicten verminderen.’ zegt Morsink.

De door NWO gefinancierde onderzoeksprojecten vinden in verschillende landen plaats en richten zich op de mogelijke relatie tussen vrouwenemancipatie en voedselveiligheid, tussen klimaatverandering en conflicten en op de synergie en uitruil tussen de afzonderlijke SDG’s. 

From Climate Change to Conflict: Mitigation through Insurance!?

Veel studies suggereren dat er een positief oorzakelijk verband bestaat tussen klimaatverandering en conflict, vooral in de Sahel en de Hoorn van Afrika. Het bewijs hiervoor is echter niet sterk, mede doordat de mechanismen niet goed begrepen worden. Een vaak gesuggereerde hypothese is dat huishoudens die worden getroffen door weersschokken - zoals droogte of overstromingen - onvoldoende buffers hebben om zich te redden, en hun toevlucht nemen tot strategieën zoals migratie, diefstal en het claimen van hulpbronnen, wat op zijn beurt kan leiden tot sociale onrust en conflicten.

Om dit tegen te gaan, promoten beleidsmakers in toenemende mate verzekeringen tegen dergelijke weerschokken. Hoewel is aangetoond dat deze verzekeringen de directe gevolgen van schokken kunnen opvangen, is de relatie met conflicten niet onderzocht. Alternatieve hypothesen suggereren dat verzekeringen, bijvoorbeeld door het verdringen van reeds bestaande traditionele informele instituties om risico’s te verspreiden, of door het verhogen van de productiviteit en de daaruit voortvloeiende druk op natuurlijke hulpbronnen, conflicten kunnen doen toenemen.

Voor deze studie gaan de onderzoekers onder leiding van Karlijn Morsink zich afvragen hoe en in welke mate klimaat gerelateerde weerschokken en verzekeringen regionale conflicten en samenwerking beïnvloeden. Zijn er interventies te ontwerpen en te testen die mogelijke conflict-vergrotende effecten van verzekeringen kunnen matigen? De onderzoekers gaan een droogteverzekeringsproduct bestuderen dat in Ethiopië en Kenia al geruime tijd wordt toegepast en waarvoor plannen zijn deze in de Sahel en de Hoorn van Afrika ook te introduceren.

Het uiteindelijke resultaat zal bestaan uit inzicht in de verbanden tussen klimaat gerelateerde weerschokken, verzekeringen, conflicten en samenwerking, alsmede het ontwerpen van zorgvuldig geëvalueerde, op verzekeringen gebaseerde interventies die conflicten matigen. Dat moet leiden tot een vermindering van de impact van de weerschokken, kwetsbaarheid en conflicten, tot financiële inclusie en tot verhoogde productiviteit. De resultaten zullen idealiter ook bijdragen aan de vermindering van de ongelijkheid in de verdeling van rijkdom en inkomen voor de verzekerden, hun gemeenschappen en samenlevingen.

Investering in lange termijn relaties

Karlijn Morsink deed eerder al onderzoek naar de kwaliteit van verzekeringen en het effect van verzekeringen op welvaart, ook in diezelfde regio. Zo onderzocht zij in Ethiopië bijvoorbeeld de relatie tussen verzekeringen en de informele structuren in de economie. De twee hoofdthema’s van haar onderzoek tot dusver (naar risico en verzekeringen aan de ene kant, en conflict en coöperatie aan de andere kant) komen in dit onderzoek samen. Bovendien biedt het haar nieuwe mogelijkheden:

‘De toekenning biedt mij ook de kans om mijn onderzoeksagenda verder te ontwikkelen, en een groep op te bouwen van jonge promovendi en postdocs. Via experimenteel onderzoek, en lange termijn relaties met lokale partijen, kunnen we innovaties ontwikkelen en testen om zowel economische vraagstukken als beleidsvraagstukken te adresseren.’

Met de meeste mensen in het consortium werk ik al langer samen. Ik geloof dat je pas dan baanbrekend onderzoek kunt doen in mijn vakgebied dat ook beleidsimpact heeft. Voor de bestrijding van armoede en ongelijkheid, zorgen lange termijn relaties met onderzoekers, beleidsmakers en andere partijen voor diepgang en vertrouwen,’ zegt Morsink. ‘Daardoor zijn ook lokale partijen bereid om mee te werken. Deze subsidie is ook een honorering van de investering die wij al veel langer doen in die relaties. Dat is het mooie hiervan.'

Onderzoeksteam

Het consortium bestaat uit de Universiteit Utrecht, in samenwerking met de Universiteit van Wageningen, de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit van Nairobi, Kenia, Cornell University, Georgia State University, het Environment and Climate Reseach Centre, Ethiopië, het International Livestock Research Institute, de Wereldbank, Oromia Insurance Company, het Internationaal Comité van het Rode Kruis.

Meer informatie

Lees meer op de website van NWO: https://www.nwo.nl/nieuws/nwo-financiert-drie-nwa-onderzoeken-naar-de-samenhang-tussen-duurzame-ontwikkelingsdoelen

Contact

Wilt u meer weten over dit onderzoeksproject? Neem dan contact op met Karlijn Morsink: k.morsink@uu.nl