Making Modern Science: een geschiedenis van Scheikunde

In 2019 begon ik met mijn bachelor Scheikunde. Hoewel ik de verdiepende vakken heel interessant vond, ben ik in nog veel meer onderwerpen geïnteresseerd. Zo heb ik in mijn derde jaar het vak “Making Modern Science” gevolgd. In dit vak leerde je over de geschiedenis van de scheikunde, met name tussen 1750 en 1950. Ik vertel je graag zien waarom dit vak één van mijn lievelingsvakken was van de bachelor Scheikunde.

Geschiedenis en filosofie

Tijdens de colleges van dit vak word je meegenomen door verschillende tijdperken van scheikunde, van het oude Egypte tot aan de 20^e eeuw. Hoe dachten mensen in verschillende tijdperken over de scheikunde en de rol daarvan in de wereld? Verschillende filosofische vragen worden besproken en tijdens zowel de hoorcolleges als werkcolleges is veel ruimte voor discussie. Voorafgaand aan het college lees je een tekst uit het besproken tijdperk, zoals een tekst geschreven door Isaac Newton. Aan de hand van deze tekst beantwoordt je vervolgens een aantal vragen: “Guiding questions”. Tijdens dat werkcollege duik je dieper in de gelezen tekst, bespreek je met medestudenten de voorbereide vragen en discussieer en filosofeer je erop los. Deze gesprekken met medestudenten in de werkcolleges waren voor mij het hoogtepunt van het vak. Het imago van scheikunde is door de jaren heen veel veranderd. Ook de mensen die scheikunde beoefenden zijn niet in ieder tijdperk hetzelfde gebleven. De staat van de wereld op dat moment heeft daar veel invloed op gehad. Aangezien niet iedere student die dit vak volgde de Scheikunde bachelor volgt, kun je filosoferen met studenten met verschillende achtergronden. Zo voegde een Geschiedenis student uit mijn werkgroep een nuttige kijk toe over de tijdperken waarin de te lezen teksten waren geschreven.

Eindessay

Na ongeveer acht weken van colleges, teksten en discussies wordt het vak afgesloten met een schrijfopdracht. Je kiest een van de behandelde bronteksten waar je een creatieve en originele visie bij hebt, om een essay over te schrijven. Ik koos een tekst uit “Conversations on Chemistry” geschreven door Jane Marcet in 1806, waarover ik een essay schreef met als onderwerp de rol van vrouwen in wetenschap in de late achttiende en vroege negentiende eeuw.

Museumbezoek

Als kers op de taart krijg je de kans om tijdens het vak het Teylers Museum te bezoeken. Dit is een historisch museum voor wetenschap en kunst in Haarlem. De docenten geven hier de hele middag uitleg en maakten connecties met de stof die in het vak behandeld wordt.

Aandacht voor vrouwen in de geschiedenis

Het vak “Making Modern Science” heb ik uiteindelijk twee jaar achter elkaar gevolgd, nadat ik het door persoonlijke omstandigheden de eerste keer niet heb kunnen afronden. Toen ik het vak de eerste keer volgde – tegelijkertijd met het vak “Historiography of feminist ideas” – viel mij op dat tijdens de colleges nauwelijks vrouwen aan bod kwamen. De keren dat zij wel aan bod kwamen, waren in relatie tot een man, of als onderwijzeres. In de universiteitsbieb heb ik toen een boek over vrouwen in de geschiedenis van scheikunde gevonden. Het boek heb ik met de docenten van het vak gedeeld. Toen ik het vak het jaar daarna volgde, werd er significant meer tijd gewijd aan de rol van vrouwen in scheikunde door de jaren heen!

Aanrader

Making Modern Science zou ik aan iedereen aanraden die meer wil leren over hoe er op verschillende momenten in de geschiedenis naar wetenschap gekeken werd, en die graag in filosofische discussies belanden. Ook is het vak vrij divers in de onderwijsvormen en staan de docenten open voor input van studenten. Al met al was het voor mij de perfecte manier om voor één periode uit mijn scheikunde bubbel te treden.

Deze blog is geschreven door studente Britt van de Huygevoort.