Kunst en wetenschap brengen breed publiek tomaat van de toekomst

Tijdens Expeditie NEXT, een nieuw wetenschapsfestival van NWO dat op donderdag 2 mei plaatsvindt, delen wetenschappers hun onderzoek met een groter publiek. Universitair hoofddocent Rashmi Sasidharan is een van de onderzoekers die namens de Universiteit Utrecht betrokken is. Samen met kunstenaar Chloé Rutzerveld brengt zij, met een artistieke installatie, de bezoekers van het festival de tomaat van de toekomst.

3D-afbeelding van de tomatenplant

Wetenschap en speculatie

De installatie bestaat uit een groot touchscreen met een 3D-afbeelding van een tomatenplant. Bezoekers kunnen met schuifjes op het scherm de ‘omgevingsfactoren’ van de plant veranderen, zoals de luchtvochtigheid en de concentratie CO2. Zowel de plant als de tomaatjes veranderen direct van vorm en van kleur. De effecten van de omgevingsfactoren zijn overdreven, maar in principe gebaseerd op wetenschappelijke kennis: wetenschap met een laagje speculatie.

Perfecte tomaat

“Met de installatie willen we het grote publiek laten ervaren dat onze voeding sterk afhankelijk is van omgevingsfactoren”, vertelt Rutzerveld. “Ik denk dat veel mensen zich dat niet realiseren. Als je speelt met die factoren krijg je heel verschillende producten. Wat zijn dan de grenzen? Het is heel gemakkelijk om hier thuis mee te experimenteren. Hoe groei je jouw perfecte tomaat? Uiteindelijk gaan we misschien wel koken met groeirecepten in plaats van producten.”

De tomatenplant verandert mee met de omgevingsfactoren

Intuïtiever en aantrekkelijker

Voor de wetenschappelijke basis vroeg Rutzerveld Rashmi Sasidharan om hulp. De universitair hoofddocent werkte graag mee en mobiliseerde haar collega's van het Institute of Environmental Biology om input te geven op het gebied van hun expertise. “Het is een nieuwe en effectieve manier om ons onderzoek onder de aandacht te brengen bij het grotere publiek”, vertelt ze. Ook promovendus Tom Rankenberg die tijdens het wetenschapsfestival aanwezig is om vragen van bezoekers te beantwoorden, is enthousiast: “Het ziet er super cool uit en het is erg leerzaam. Ik denk zelfs dat het goed is dat de effecten zijn overdreven, want dat maakt het intuïtiever en aantrekkelijker.”

De installatie is vanaf juli 2019 drie maanden te zien tijdens een expositie in NEMO en zal daarna verder reizen.