KidneyX Prize voor kunstnierproject MI-TRAM

De prestigieuze KidneyX Prize is toegekend aan het onderzoeksteam MI-TRAM. Het team ontwikkelt handzame chips waarmee in principe alle dialyse-apparaten veel efficiënter bloed kunnen zuiveren. Het team, waaraan onderzoekers van de Universiteit Utrecht deelnemen, kan met het prijzengeld van 650.000 dollar nieuwe stappen zetten in de ontwikkeling van de chips. De prijs is vandaag uitgereikt tijdens de KidneyX Summit.

Een langverwachte upgrade voor dialyse-apparaten en kunstnieren komt een stuk dichterbij. De plannen van het onderzoeksteam MI-TRAM om de apparaten flink te verbeteren zijn vandaag beloond met een prestigieuze KidneyX Prize.  Het team ontwikkelt een chip waarmee in principe alle dialyse-apparaten veel meer schadelijke stoffen kunnen filteren uit het bloed van nierpatiënten.

“Ik ben zeer aangenaam verrast door de winst,” zegt farmacoloog Roos Masereeuw, die vanuit de Universiteit Utrecht is verbonden aan MI-TRAM. “De concurrentie was hevig, en we dachten dat we als Europees consortium weinig kans maakten. Maar het winnen van de KidneyX Prize zet ons internationaal op de kaart.” Het consortium bestaat uit onderzoekers van IMEC, RWTH Aachen University Medical Center, UMC Utrecht, en de Universiteit Utrecht.

De winst van de KidneyX Prize zet ons internationaal op de kaart

Schadelijke stoffen filteren

De vraag naar een filter-upgrade voor dialyseapparatuur is groot. Voor miljoenen nierpatiënten wereldwijd zijn dialyse-apparaten een eerste levensbehoefte. De apparaten filteren schadelijke stoffen uit het bloed en nemen daarmee de rol van gezonde nieren over. Die rol vervullen ze echter maar beperkt, want de apparaten verwijderen alleen de stoffen die door hun filters passen. Veel schadelijke stoffen blijven ongefilterd in het bloed achter, omdat ze zich hechten aan eiwitten die te groot zijn voor de poriën van de filters. Deze ‘gekoppelde’ stoffen stapelen zich daardoor op in het lichaam van nierpatiënten, en kunnen veel schade toebrengen aan bloedvaten, hersenen en zenuwcellen.

Stoffen lostrillen met radiogolven

De chip waaraan MI-TRAM werkt kan de schadelijke stoffen lostrillen van het eiwit waaraan ze zijn gekoppeld. Dat gebeurt door radiogolven te sturen door het bloed dat langs de filters van het dialyse-apparaat stroomt. Als de stoffen eenmaal zijn losgetrild, verdwijnen ze door de filters van het apparaat.

Toepasbaar op alle dialyse-apparaten

In laboratorium-opstellingen blijkt de aanpak goed te werken. Het team probeert de technologie nu te verkleinen, zodat die past op een chip van een paar millimeter. Dankzij de geringe afmetingen zijn de chips in principe te installeren op alle denkbare dialyse-apparaten. De chip past ook op toekomstige draagbare kunstnieren, die een stuk kleiner zijn dan gebruikelijke dialyse-apparatuur.

Kwaliteit van leven verbeteren

“Het is echt baanbrekend dat wij mogen meewerken aan een compleet nieuwe technologie die nierdialyse veel efficiënter kan maken, en daarmee de kwaliteit van leven van nierpatiënten verbetert”, zegt Masereeuw. “In ons lab aan de Universiteit Utrecht gaan we volgen hoe de verwijdering van de afvalstoffen verloopt. Door die processen goed te volgen, kunnen we de efficiëntie en veiligheid van de chip aantonen.”

Het is echt baanbrekend dat wij mogen meewerken aan een compleet nieuwe technologie die nierdialyse veel efficiënter kan maken

De prijs is beschikbaar gesteld door KidneyX, een publiek-private samenwerking tussen de American Society of Nephrology (ASN) en het Amerikaanse Ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zaken (HHS). Het verbond heeft als doel de levens van nierpatiënten te verbeteren door innovaties aan te jagen op het gebied van preventie, diagnose en behandeling.