Jezus in beeld: Een studie naar zijn verschijnen op het witte doek

Al zolang de cinema bestaat worden er regelmatig films over Jezus gemaakt - inmiddels al meer dan 150. Jezusfilms hebben grote opschudding veroorzaakt, ontroering teweeggebracht, en ons beeld van Jezus in belangrijke mate beïnvloed. Dr. Freek L. Bakker, universitair docent bij het departement Religiewetenschap & Theologie aan de Universiteit Utrecht, schreef er het boek ‘Jezus in beeld: Een studie naar zijn verschijnen op het witte doek’ over.

In zijn boek analyseert Bakker de twintig belangrijkste Jezusfilms uit de filmgeschiedenis en voorziet hij ze van theologisch commentaar. The King of Kings van Cecil B. DeMille domineert de periode van de stomme film. In de jaren ’30-’50 wordt Jezus slechts indirect uitgebeeld. In de jaren ’60 zijn films gemaakt met steeds een ander beeld van Jezus: de revolutionaire King of Kings van Nicholas Ray, de radicale Matteüs-verfilming van Pasolini, de mystiekeGreatest Story Ever Told van George Stevens. De musicalfilm Jesus Christ Superstar (1973), met een twijfelende Heiland, heeft grote invloed gehad op jongeren. In de Jezusfims van Zeffirelli en Heyman is er aandacht voor de Joodse context. Niet alleen de moderne Jezusfilm van Martin Scorcese, maar ook de traditioneel-katholieke van Mel Gibson veroorzaakte grote opschudding. Ook Jezusfilms gemaakt in India en Zuid-Afrika komen in het boek aan bod. Steeds is duidelijk dat ze een spiegel zijn van de cultuur waarin ze zijn ontstaan.

Veranderende houding van de Kerk

Omdat sommige films grote invloed hebben gehad op wat mensen denken – en geloven – over Jezus, hebben kerkelijke gezagsdragers elke nieuwe Jezusfilm nauwlettend gevolgd en beoordeeld. Bakker laat in zijn boek zien hoe hun aanvankelijk negatieve houding langzaam veranderde in een voorwaardelijk positieve houding. Het medium film dwong het christendom tot een nieuwe bezinning op de uitbeelding van Jezus. Maar de klassieke christologie – Jezus is de zoon van God – overheerst in de Jezusfilms, zo constateert Bakker.

Studiedag

Ter gelegenheid van deze publicatie organiseert het Centrum voor Interculturele Theologie, Interreligieuze Dialoog, Missiologie en Oecumenica (Centrum IIMO) van de Universiteit Utrecht op 27 september een studiedag over Jezus in de film. Tijdens deze studiedag spreken dr. Freek L. Bakker, dr. Heidi de Mare (directeur van het Instituut voor Maatschappelijke Verbeelding) en prof. dr. Sylvain De Bleeckere (Universiteit van Hasselt, België) over de manier waarop Jezus in films wordt uitgebeeld, de Jezusfilm en de protestanten in Nederland, en de opstanding in de Jezusfilms. Uiteraard worden er ook beelden uit diverse films vertoond.

Titel: Jezus in beeld: Een studie naar zijn verschijnen op het witte doek (Utrechtse studies XV)
Auteur(s): Freek L. Bakker
isbn: 9789075879551
Prijs: € 26,00
Uitgeverij: 2011, Van Gruting