Jan Luiten van Zanden: het bbp is geen goed economisch kompas

Economische mythes ontkracht in de Groene Amsterdammer

© iStockphoto.com/Amorphis
© iStockphoto.com/Amorphis

Omdat politici en beleidsmakers de werking van de economie nogal eens verdraaien in hun voordeel, verschijnt er in de Groene Amsterdammer een driedelige serie waarin economische mythes ontrafeld worden. In de editie van 2 april kwam ook historicus prof. dr. Jan Luiten van Zanden aan het woord. Hij legde uit waarom het bruto binnenlands product (bbp) geen goede graadmeter is voor het meten van nationale welvaart.

Better Life Index

Hoewel voor steeds meer mensen duidelijk is dat het bbp geen goede maat is om de welvaart van een land te meten, is er nog geen andere maat voor in de plaats gekomen.  De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) heeft wel een poging gedaan een alternatieve maatstaf te ontwikkelen: de Better Life Index. Niet alleen het inkomen per hoofd, maar ook de gemiddelde levensverwachting, het geweldsniveau, de scholingsgraad en ongelijkheid tussen burgers worden dan meegenomen om vast te stellen hoe welvarend een land is.

Prof. dr. Jan Luiten van Zanden. Foto: Ed van Rijswijk
Prof. dr. Jan Luiten van Zanden

Bbp ongeschikte graadmeter

Van Zanden, hoogleraar Global Economic History, gebruikte de Better Life Index om de welvaart van Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen te bestuderen. Conclusie: het bbp en 'Better Life'  lopen vaak nogal uiteen. In de Groene wees hij op een andere reden waarom het bbp "geen goed economisch kompas is": economische groei is vaak zo ongelijk verdeeld over de bevolking van een land, dat het cijfer niet veel zegt over de collectieve, nationale welvaart.