Interview met Hanneke Takken: kerken gaven religieuze invulling aan Eerste Wereldoorlog

De protestantse kerk in het Duitse Rijk, de Anglicaanse in Groot-Brittannië en de rooms-katholieke in Frankrijk grepen de Eerste Wereldoorlog alle drie aan als een buitenkans om de tendens van ontkerkelijking tegen te gaan. Dat stelt historica Hanneke Takken in een interview met het Reformatorisch Dagblad (15 september). Ze promoveerde op 18 september aan de Universiteit Utrecht op een onderzoek naar kerken en veldpredikers in de Grote Oorlog.

"De oorlog bood hun de kans hun relevantie voor de staat en de samenleving weer te laten zien," stelt Takken in het interview. Dat deden de kerken door een religieuze invulling aan de oorlog te geven: het was een straf voor de zonden van de mensen en daarom was er zuivering nodig. In alle drie de landen positioneerden de kerken zich als hoeder van de nationale identiteit.

Als een van de eersten heeft Takken onderzoek gedaan naar de veldpredikers tijdens de Eerste Wereldoorlog. "Juist deze veldpredikers kwamen in contact met de bevolking die massaal in het leger terechtkwam." Takken laat zien hoe zij niet alleen begrafenissen leidden en pastoraal werk verrichtten, maar er ook voor moesten zorgen dat het moreel in het leger hoog bleef.