Hoe lezen tweetalige kinderen in Friesland?

Taalwetenschapper aan de Universiteit Utrecht Evelyn Bosma is, samen met collega Naomi Nota, genomineerd voor de Klokhuis Wetenschapsprijs. Met deze prijs wordt interessant en relevant wetenschappelijk onderzoek voor kinderen van 9 tot 12 jaar bekroond. Bosma onderzoekt in Friesland wat voor effect tweetaligheid heeft op de (taal)ontwikkeling van Friese kinderen.

Bosma wil weten of Fries-Nederlandse tweetalige kinderen bij het lezen gebruikmaken van de overlap tussen hun twee talen. Bosma: “Om dat te achterhalen lieten we kinderen tussen de 9 en 12 jaar zinnen lezen in beide talen. Met een eye-tracker hielden we bij hoe snel ze lazen.” 

Poes-poes

In het Fries, zo merkte Bosma op, werden woorden die in beide talen helemaal hetzelfde zijn (bijvoorbeeld poes-poes) sneller gelezen dan woorden die een beetje (beam-boom) of helemaal (beppe-oma) anders zijn. In het Nederlands trad dat verschil niet op, ook niet bij kinderen met het Fries als moedertaal. “Het Nederlands is duidelijk de dominante leestaal, en de kinderen gebruiken dus hun kennis van het Nederlands als ze Fries lezen.”

De dominante taal kan heel goed helpen bij het verbeteren van de leesvaardigheid van de tweede taal.

Dominante taal

De Utrechtse taalwetenschapper geeft aan dat veel kinderen in Nederland thuis een andere taal spreken dan op school. “Terwijl er op school vaak weinig aandacht is voor tweetaligheid. Het is voor kinderen daarom interessant en belangrijk om te weten wat voor effect tweetaligheid heeft op hun (taal)ontwikkeling. Uit onze resultaten blijkt bijvoorbeeld dat de dominante taal heel goed kan helpen bij het verbeteren van de leesvaardigheid van hun tweede taal.”

Werkkamer van man

Uiteraard is Bosma erg blij met de nominatie voor de Klokhuis Wetenschapsprijs. Toen ze de nominatiemail ontving had ze niet direct collega’s om haar heen om de verkiezing te delen. “Ik las het mailtje thuis, beneden. En ik las het nog eens. Dit was echt. Ik ben naar boven gestormd en de werkkamer van mijn man binnengevallen.”

Bosma is een van de tien genomineerden. Er kan op haar onderzoek gestemd worden op de website van het Klokhuis. Op 15 november is de prijsuitreiking.