Eline Pollaert over inclusie en validisme

Tot 2020 werkte Eline Pollaert voor de Taskforce Diversiteit, wat nu het Equality, Diversity and Inclusion Office geworden is. In juni 2022 start Eline met haar PhD onderzoek naar de geschiedenis van handicap in Nederland. Lees in dit artikel meer over haar visie op diversiteit en inclusie.

“Mensen met een handicap verrijken de academische wereld,” aldus Eline Pollaert, projectmedewerker bij de UU Taskforce Diversiteit en Inclusie. “Vanwege mijn handicap voel ik mij regelmatig uitgesloten in de academische wereld. Dit versterkt mijn ambitie om duidelijk te maken dat mensen zoals ik een perspectief bieden dat tot nu toe grotendeels ontbreekt.”

Bewustwording creëren

Een meer toegankelijke UU creëren voor mensen met een beperking; dat is één van de thema’s waarop de Taskforce Diversiteit en Inclusie focust. “Toegankelijkheid is een mindset. Het gaat niet alleen over logistiek, het gaat in de eerste plaats over het verwelkomen van mensen,” zegt Eline. “Met de Taskforce zetten we diversiteit en inclusie op de kaart door bewustwording te creëren en discussie aan te jagen. Mijn werk is om verschillende redenen ontzettend leuk. Ik kan er veel van mezelf in leggen omdat de thema’s diversiteit en inclusie dichtbij me staan. Ook zijn de onderwerpen waar ik mij mee bezighoud uiteenlopend; van stilteruimtes en de Diversity & Inclusion Award tot evenementenorganisatie en beleid,” aldus Eline. De onlangs verschenen Diversiteit en Inclusie Hoogtepunten 2018 - 2019 biedt een mooi overzicht van alle initiatieven op het gebied van diversiteit en inclusie binnen de UU.

Identiteit is veelzijdig

Eline heeft een genetische aandoening waardoor haar bindweefsel niet goed is aangelegd. “Aan de buitenkant zie je niet veel aan mij, maar ik heb dagelijks last van chronische pijn en vermoeidheid. Mijn organen werken minder goed, ik heb snel blessures en ik kan niet lang staan of ver lopen.” Op de werkvloer betekent dit dat Eline een aangepaste bureaustoel heeft, regelmatig gebruik maakt van de rustruimte, parttime werkt en een stok gebruikt voor het lopen van langere afstanden.

Als gehandicapt persoon heb je regelmatig te maken met vooroordelen van anderen. “Ik merk elke dag opnieuw dat gezond zijn de norm is en dat ik daar van afwijk, zeker als mijn handicap ‘zichtbaar’ is. Als ik bijvoorbeeld een festival bezoek in mijn rolstoel word ik zelf niet aangesproken, maar degene die mij duwt. Toen ik een keer met mijn stok een lift in stapte kreeg ik van een onbekende geen ‘Goedemorgen’ te horen, maar ‘Wat is er mis met je?’” Ook opmerkingen als ‘Maar je bent veel te knap/jong/leuk/vrolijk om ziek te zijn,’ zijn Eline niet vreemd. Ze probeert dit soort situaties met verwondering te benaderen: “Het ongemak van mensen is ergens grappig, maar ook treurig. Het betekent dat handicaps niet normaal worden gevonden, ondanks dat 15%-25% van de wereldbevolking met één of meerdere handicaps leeft.

Wat ik persoonlijk extra lastig vind, is dat het onmogelijk lijkt om meerdere ‘andere’ identiteiten te hebben. Ik ben bijvoorbeeld queer, maar vaak voel ik niet de ruimte om die dingen samen te laten bestaan. Met enig sarcasme: ‘Je bent al gehandicapt - hoe kun je dan ook nóg iets anders zijn?’ Ik probeer om deze kortzichtigheid van mensen te lachen, maar vind het lastig om dit soort normen niet te internaliseren.”

"Diversiteit in mensen is een feit, inclusie is een bewuste keuze."

Strijden voor inclusie

Diversiteit in mensen is een feit, inclusie is een bewuste keuze, stelt Eline. “In een ideale wereld is er ruimte voor alle aspecten van onze identiteit en hoef je dus geen delen van jezelf te verstoppen. Denk hierbij aan schaamte omdat je een hulpmiddel gebruikt, bij een psycholoog loopt of medicatie gebruikt. De heersende normen beperken ons allemaal, ook de mensen die eraan lijken te voldoen. Door bewust te kiezen voor inclusie streven we naar gelijke kansen en rechtvaardigheid.”

Naast haar werk voor de Taskforce spant Eline zich ook in haar vrije tijd in voor meer inclusie. Zo is ze co-host bij Ziek. De podcast. Dit is een initiatief van UU-alumna en journalist Tamar Doorduin. Eline: “Van de kruisbestuiving tussen de podcast en mijn werk voor de UU krijg ik veel energie. In de podcast vertellen Tamar en ik samen met onze gasten verhalen op het kruispunt van validisme, racisme, seksisme en andere vormen van onderdrukking.

Validisme is de discriminatie, marginalisering en stigmatisering van mensen met een handicap op basis van hun lichamelijke en/of geestelijke gesteldheid. Een duidelijk voorbeeld is sikkelcelziekte: deze aandoening komt voornamelijk voor bij zwarte mensen en ontvangt daardoor veel minder onderzoeksgeld dan taaislijmziekte, wat voornamelijk bij witte mensen voorkomt.”

Eline vervolgt: “Wat ik belangrijk vind aan de podcast is dat we chronische ziekte en handicap vanuit meerdere perspectieven bekijken. Dus niet alleen ‘Hoe zit het als je ziek of gehandicapt bent?’, maar ook ‘Hoe is het als je een handicap hebt als zwarte vrouw of als transman?’ De podcast biedt mensen waar normaal over gesproken wordt een podium om zelf hun verhaal te vertellen. Hier kunnen we in de academische wereld nog wat van leren.”

Door inclusiecorrespondent Myra-Lot Perrenet