Effecten wijkrechtspraak onderzocht

De Universiteit Utrecht en de Universiteit Leiden doen in opdracht van het WODC een evaluatieonderzoek naar wijkrechtspraak. Het doel van wijkrechtspraak is om effectief bij te dragen aan het oplossen van uiteenlopende, meervoudige problemen van mensen in bepaalde wijken. Daarmee worden ook de veiligheid, de leefbaarheid en het maatschappelijk welzijn in die wijken verbeterd. Op de langere termijn is het doel om te voorkomen dat mensen opnieuw de fout in gaan of zelfs afglijden in de criminaliteit. Het evaluatieonderzoek brengt in beeld of die doelen van wijkrechtspraak worden bereikt.

Sinds 2019 wordt bij verschillende rechtbanken met wijkrechtspraak geëxperimenteerd. Wijkrechtspraak is mede ontworpen naar het voorbeeld van community courts in de Verenigde Staten en sluit goed aan bij het streven van de Rechtspraak om haar eigen maatschappelijke effectiviteit te vergroten. De komende jaren zal wijkrechtspraak op meerdere plaatsen in Nederland worden ingevoerd.

Doel van het onderzoek

Het evaluatieonderzoek is bedoeld om:

• inzicht te krijgen in de veronderstellingen die aan wijkrechtspraak ten grondslag liggen en hoe het in theorie bijdraagt aan de beoogde doelen
• hoe wijkrechtspraak wordt uitgevoerd en welke praktijkervaringen betrokkenen hebben en
• wat de (langdurige) effecten en werkzame elementen van wijkrechtspraak zijn voor de individuele rechtzoekende/verdachte en voor de buurt. 

Deze inzichten kunnen vervolgens gebruikt worden bij de verdere invoering en ontwikkeling van wijkrechtspraak.

Effecten op de langere termijn

In de periode van 2023 tot en met 2026 zullen de Universiteit Utrecht en de Universiteit Leiden de opzet en uitvoering van wijkrechtspraakinitiatieven in beeld brengen. Daarbij wordt vooral ook gekeken naar de effecten op de langere termijn en naar de gevolgen voor verdachten/rechtzoekenden en wijkbewoners.