De onzichtbare watercrisis zichtbaar maken

Zelfs als de ambitieuze Sustainable Development Goal (SDG) voor afvalwaterzuivering van de Verenigde Naties (VN) wordt gehaald, zullen in sommige wereldregio's ernstige waterkwaliteitsproblemen blijven bestaan. Dit concluderen onderzoekers van de Universiteit Utrecht in een artikel in Nature Communications Earth & Environment op 6 oktober op basis van een nieuw waterkwaliteitsmodel. Met dit model hebben ze de huidige en toekomstige verontreinigingstoestand van rivieren en beken wereldwijd beter in kaart gebracht.

Wastewater treatment plant
Waterzuiveringsinstallatie, foto door Izzet Cakalli

Problemen met de waterkwaliteit worden door de Wereldbank een "onzichtbare crisis" genoemd: ze worden onvoldoende gecontroleerd, zijn moeilijk op te sporen en zijn vaak niet direct zichtbaar. De kwaliteit van de wereldwijde watervoorraden komt steeds meer onder druk te staan door de bevolkingsgroei, economische ontwikkelingen en klimaatverandering. Echter, schoon water is van cruciaal belang voor veel verschillende maatschappelijke functies- zoals volksgezondheid, het opwekken van energie en landbouw. Daarbij is schoon water van cruciaal belang voor het welzijn van de natuur. Om een beeld te schetsen van de ernst van deze onzichtbare crisis: jaarlijks sterven wereldwijd naar schatting 829.000 mensen aan diarree als gevolg van het gebruik van besmet water voor drink- of sanitaire doeleinden.

In de recent gepubliceerde studie presenteren de onderzoekers een nieuw wereldwijd waterkwaliteitsmodel met hoge resolutie dat "kan helpen bij het opvullen van de ontbrekende kennis over waterkwaliteit, met name in regio's waar waarnemingen ontbreken", aldus hoofdonderzoeker Edward Jones. Naast het vinden van hotspots van vervuild water kan het model helpen bij het opsporen van de bron van de verontreiniging. "Zo zijn in Noord-India grootschalige irrigatiesystemen voor de landbouw de oorzaak van verzilting, terwijl in Oost-China industriële processen een grote rol spelen bij de vervuiling. Globaal gezien lijken juist huishoudens en de veetelt de grootste bron van organische en pathogene verontreiniging te zijn", aldus Jones.

De onderzoekers kunnen met hun model niet alleen de patronen in vervuiling uit het verleden en het heden voorspellen, ze kunnen ook voorspellingen doen over de wereldwijde waterkwaliteit van de toekomst. Voor deze voorspellingen pasten ze hun model aan om te onderzoeken hoe het bereiken van de SDG-doelstelling over het halveren van het afvalwater in 2030 de kwaliteit van het rivierwater over de hele wereld zou veranderen. "Uit onze modelberekeningen blijkt dat de waterkwaliteit in verschillende regio’s gedurende een groot deel van het jaar nog steeds te hoog is voor menselijk gebruik en de gezondheid van de natuur. Dit is vooral het geval voor ontwikkelingslanden, bijvoorbeeld landen in Afrika ten zuiden van de Sahara en in Zuid-Azië", aldus Jones. Het behalen van de SDG-doelstellingen over afvalwater van de VN verbetert dus weliswaar de wereldwijde waterkwaliteit, maar dit is nog steeds niet altijd voldoende.

Moeilijke puzzel

Het vinden van de beste manier om deze waterproblemen aan te pakken is echter een moeilijke puzzel. "Het bereiken van de huidige SDG-doelstelling zal al ernstige economische uitdagingen met zich meebrengen, aangezien uitbreiding van afvalwaterzuivering een duur proces kan zijn", waarschuwt Jones. " Het is belangrijk om mee te wegen hoe een lage waterkwaliteit ook financieel nadelig kan zijn voor verschillende sectoren. En voor mens en natuur zullen we uiteindelijk een manier moeten vinden om ons water minder te vervuilen en ons afvalwater beter te beheren." Jones concludeert: "Met dit onderzoek en onze publicatie hopen we de wereldwijde waterkwaliteitsproblemen aan het licht te brengen en deze kwesties weer stevig op de politieke agenda te plaatsen."

Publicatie

Edward R. Jones, Marc F.P Bierkens, Niko Wanders, Edwin H. Sutanudjaja, Ludovicus P.H van Beek, Michelle T.H. van Vliet (2022), Current wastewater treatment targets are insufficient to protect surface water quality, Nature Communications Earth & Environment, https://www.nature.com/articles/s43247-022-00554-y