Beter vermenigvuldigen en delen dankzij online rekenspelletjes

Een speciaal programma van online rekenspelletjes kan de vaardigheden en het inzicht in vermenigvuldigen en delen bij kinderen in groep 4 en 5 vergroten. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek waarop Marjoke Bakker woensdag 16 april promoveert aan de Universiteit Utrecht. Het programma, inclusief instructies voor leerkrachten en leerlingen, is vanaf 16 april gratis online beschikbaar.

In het onderzoek werd het gewone onderwijs in vermenigvuldigen en delen vergeleken met een aanpak waarbij ook online rekenspelletjes werden gespeeld. Hierbij werden verschillende manieren van werken met de spelletjes onderzocht. Het thuis spelen van de spelletjes en op school nabespreken, bleek de meest effectieve manier. Zowel op vaardigheden als op inzicht in vermenigvuldigen en delen, leerden de kinderen meer dan met het gewone programma. Deze resultaten golden ongeacht het beginniveau van de leerlingen, en zowel voor meisjes als jongens. In totaal volgden 55 klassen van 47 basisscholen het hele programma, van eind groep 3 tot en met eind groep 5.

Nabespreking essentieel

Promovenda Marjoke Bakker en haar promotor prof.dr. Marja van den Heuvel-Panhuizen, hoogleraar Didactiek van het Reken-Wiskundeonderwijs aan de Universiteit Utrecht, vermoeden dat deze aanpak drie voordelen heeft. De kinderen oefenden in hun vrije tijd en dus meer dan de leerlingen die alleen op school met vermenigvuldigen en delen bezig waren. Thuis zijn kinderen bovendien vrijer in het experimenteren in de spelletjes, waardoor ze mogelijk ook meer leren, zeker als het gaat om inzicht. Door de nabespreking op school werd dit extra geleerde bovendien gedeeld en verdiept.

De nabespreking op school bleek essentieel. Van de leerlingen op de scholen waar thuis werd gespeeld zonder aandacht op school, profiteerden alleen de bovengemiddeld goede rekenaars. Het spelen van de spelletjes op school, geïntegreerd in een les, was ook effectief, maar alleen voor het verbeteren van inzicht en alleen in groep 4.

Evidence based

Voor het onderzoeksproject werd een speciaal programma ontwikkeld van online rekenspelletjes, gebaseerd op bestaande spellen van het Rekenweb van het Freudenthal Instituut van de Universiteit Utrecht. ‘Deze spelletjes zijn niet alleen gericht op tafelkennis, maar ook op het ontwikkelen van inzicht en vaardigheden. Uit ons onderzoek blijkt dat ze ook zo werken’, licht Bakker toe.

Het onderzoeksproject werd uitgevoerd als onderdeel van het programma ‘Onderwijs Bewijs’ van het ministerie van OCW. Dit programma stimuleert de ontwikkeling van 'evidence-based' onderwijsinnovatie. ‘Het belang van ons onderzoek is dat het laat zien dat computerondersteund leren even effectief kan zijn als het traditionele leerprogramma en een goede combinatie zelfs effectiever’, aldus Van den Heuvel-Panhuizen.

Programma online rekenspelletjes

Het programma van online rekenspelletjes, inclusief instructies voor docenten en leerlingen, is vanaf 16 april te vinden via www.fisme.science.uu.nl/briks/

Promotie

Marjoke Bakker promoveert op woensdag 16 april om 12.45 uur in het Academiegebouw van de Universiteit Utrecht op het proefschrift ’Using mini-games for learning multiplication and division: A longitudinal effect study.’ Promotor is prof.dr. Marja van den Heuvel-Panhuizen.

Dit onderzoek is gefinancierd door het programma Onderwijs Bewijs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Meer informatie

Monica van der Garde, persvoorlichter faculteit Bètawetenschappen, m.vandergarde@uu.nl, 06 - 13 66 14 38.