Leg beter uit hoe we ons gedrag moeten aanpassen

Drukte in het Amsterdamse bos, volle stranden, en lange rijen voor de bouwmarkten: het was afgelopen weekend erg druk buitenshuis. Het was zo druk, dat anderhalve meter afstand houden niet altijd tot de mogelijkheden behoorde. Dat resulteerde in veel kritiek op social media over het gedrag van de Nederlanders die besloten niet binnen te blijven. Wellicht zijn burgers nonchalant als het aankomt op gedrag tijdens de coronacrisis, maar het wordt ze volgens hoogleraar Gedragswetenschappen Denise de Ridder ook niet gemakkelijk gemaakt. Het is volgens haar misplaatst om de burger verwijten te maken. De overheid had de burger meer handuitreikingen voor gedrag moeten bieden. 

Worstelende overheid

Het is volgens De Ridder zichtbaar hoe de overheid worstelt met haar rol hoe de risico’s van het coronavirus voor de volksgezondheid gecommuniceerd moeten worden zonder paniek te zaaien. Dat heeft als gevolg dat de ernst van de situatie niet duidelijk is, en men niet goed weet wat te doen, legt ze uit. 

Wat ontbreekt zijn handreikingen over hoe je als burger moet handelen om jezelf en anderen te beschermen en bij te dragen aan het ‘afvlakken van de curve’

De Ridder benoemt in haar NRC column dat velen niet goed realiseren wat de potentieel desastreuze gevolgen van hun gedrag zijn. Om die reden is het volgens haar misplaatst om mensen te beschuldigen van onverantwoord gedrag nu ze er, na een week thuis zitten, in grote getalen op uit trokken. 

Duidelijke maatregelen

In haar column haalt De Ridder een model van het Amerikaanse Public Health Departement aan om te duiden wat mensen ertoe beweegt hun gedrag aan te passen als ernstige ziekten op de loer liggen. Het blijkt dat het gemak waarmee gedragsverandering wordt mogelijk gemaakt bepalend is voor gedragsverandering. 

Een goed advies moet gepaard gaan met duidelijke maatregelen, schrijft De Ridder. Een goed voorbeeld daarvan zijn de strepen op de vloer van de supermarkten om de anderhalve meter afstand duidelijk te markeren. De klanten kunnen zo, zonder al te veel na hoeven denken, voldoende ruimte creëren. 

Omdat het er naar uit ziet dat deze situatie nog wel even voortduurt, is het volgens De Ridder zaak om nu al te bedenken hoe we er met zijn allen voor kunnen zorgen dat mensen zich netjes blijven gedragen, als ze hun huis moeten verlaten voor de boodschappen of een essentiële frisse neus.