"Dit wordt het grootste experiment dat we ooit gedaan hebben"

Nederland bevindt zich in een ongekende situatie. De 'intelligente lockdown' is nu bijna een maand gaande. Premier Rutte waarschuwde onlangs dat eventuele versoepeling van de getroffen maatregelen stap voor stap zal gaan. In de Volkskrant werpen diverse Utrechtse onderzoekers hun blik op die stappen. Een ding is volgens hen zeker: "Het wordt niet meer hetzelfde als in januari". 

Epidemioloog Marc Bonten (UMC Utrecht) waarschuwt dat we niet snel teruggaan naar ‘normaal’. ‘Als dit voorbij is, zullen heel veel dingen anders zijn’, zegt hij. Onderzoeker Hans Heesterbeek van de Universiteit Utrecht sluit zich daarbij aan. "We zullen moeten accepteren dat het virus nog rondwaart en dat we het allemaal kunnen krijgen en overdragen. Alleen als we daarnaar handelen, kan de maatschappij weer voorzichtig open."

Dit gaat verder dan geen handen meer geven en de deurkruk extra schoonmaken

Terug naar normaal zal niet gemakkelijk gaan. Achter de schermen zijn epidemiologen hard bezig om te onderzoeken hoe we dat het beste kunnen doen. De maatregelen zomaar intrekken behoort niet tot de opties. Omdat er tot nu toe nog geen vaccin is en groepsimmuniteit nog niet is bereikt, kan het virus makkelijk weer terug keren. "Misschien wel tien of twintig keer voordat het virus is uitgewoed", zegt hoogleraar Jan Kluytmans van UMC Utrecht.

De experts verwachten dat de scholen als eerst weer open gaan. Het sluiten van de scholen was de laatste grote maatregel die het kabinet afkondigde, omdat wetenschappers denken dat het virus zich niet vaak via kinderen zal verspreiden. "Plus dat de maatregel zeer belastend is voor mensen met jonge kinderen", benoemt Patricia Bruining van het UMC. 

Maar ook de scholen openen zal niet zonder slag of stoot gaan. "We staan op het punt het grootste experiment uit te voeren dat we ooit hebben gedaan", stelt Marc Bonten. "Op een gegeven moment moet je toch de sprong in het diepe wagen. We zullen het midden moeten vinden tussen publieke acceptatie, de ziektelast binnen de perken houden en de verspreiding van het virus tegengaan. Dat wordt een hele legpuzzel."

Net zoals iedereen, geeft Jan Kluytmans aan dat we er nog lang niet zijn. "Ik denk dat je uit je hoofd moet zetten dat we hieruit kunnen komen zonder schade’, zegt hij. ‘Iedereen hoopt op een snelle, makkelijke oplossing. Maar iedere oplossing die je kiest, vergt grote offers. Dat besef moet, denk ik, nog een beetje in­dalen."