Promotie: Zout in het grondwater van dichtbevolkte delta’s

Hydroloog Joeri van Engelen onderzocht de verdeling van zoet en zout grondwater in delta’s. Veel delta’s zijn van cruciaal belang voor de bevolking en economieën van diverse landen over de hele wereld. Delta's zijn namelijk meestal dichtbevolkte gebieden met intensieve landbouw, hun uitstekende locatie voor havens, en hun vruchtbare gronden. Hoewel delta's traditioneel afhankelijk zijn van oppervlaktewater, stijgt het grondwatergebruik door een groeiende bevolking en intensiever wordende landbouw. Dit grondwatergebruik leidt tot zoutwaterintrusie, met als gevolg een afname van de kostbare zoete grondwaterreserves. Ondanks het toenemende belang van deze zoetwatervoorraden, is weinig bekend van hun daadwerkelijke omvang en welke factoren bepalend zijn voor deze omvang. Van Engelens proefschrift draagt bij aan een beter begrip van de grondwatersituatie in deze kwetsbare gebieden.

Van Engelen simuleerde grondwaterstroming en zouttransport op de nationale supercomputer in Amsterdam. Het bleek dat de huidige zoet-zout verdeling in delta’s is gevormd over duizenden jaren, en dat zware berekeningen nodig waren om deze verdeling goed te simuleren.

Hij onderzocht bovendien de duurzaamheid van de zoete grondwatervoorraden in 15 belangrijke delta’s, verspreid over de wereld. Met de huidige hoeveelheid onttrokken grondwater, riskeren vier delta’s een uitputting van hun kostbare grondwaterreserves in de komende eeuw, namelijk die van de Ganges-Brahmaputra-Meghna (Bangladesh), Nijl (Egypte), Parelrivier en Yangtze (beide in China). Met een toename in te verwachte grondwateronttrekkingen kunnen ook de delta’s van de Saloum (Senegal), Mekong en Rode Rivier (beide in Vietnam) toegevoegd worden aan deze lijst. Deze zeven delta’s huisvesten honderden miljoenen inwoners, wier levens dus flink nadelig beïnvloed kunnen worden door deze grondwateruitputting.