Promotie: Mollusc species response to drivers in space and time: Rise and demise of the unique Pontocaspian fauna

De regio rond de Zwarte Zee en Kaspische Zee is een biodiversiteitshotspot. Er komen unieke brakwatersoorten voor die alleen daar leven, zogenaamde endemische soorten. Er zijn aanwijzingen dat menselijke activiteiten deze endemische soorten op dit moment bedreigen, zoals stroperij, vervuiling, invasieve soorten en aantasting van het leefmilieu. We willen weten hoe de huidige achteruitgang zich vergelijkt met natuurlijke variatie in de soortenrijkdom en samenstelling. Hiervoor hebben we basisinzichten nodig van fauna’s die voor de komst van de mens hebben geleefd.

Dit proefschrift onderzoekt de diversiteit van fossiele Pontokaspische schelpen om te begrijpen hoe de leefgemeenschappen er de afgelopen 100.000 jaar uitzagen en hoe ze verschillen van de huidige fauna’s in het gebied.

De resultaten laten zien dat er zeer waarschijnlijk een biodiversiteitscrisis gaande is. Voordat menselijk handelen het gebied beïnvloedde waren de schelpen in de Kaspische Zee van 100% Pontokaspische oorsprong, terwijl de meerderheid op dit moment bestaat uit invasieve soorten die door mensen zijn geïntroduceerd. De gegevens over Pontokaspische schelpen in de Zwarte Zee vertonen niet veel verschil met de huidige soortensamenstellingen, maar de grootte van hun habitat wordt wel bedreigd door menselijke handelen. Het is mogelijk dat sommige soorten hun toevlucht hebben gevonden in diepere gebieden van de Kaspische Zee, maar meer onderzoek naar de identiteit, verspreiding en bijbehorende ecologie van de weekdiersoorten is nodig om dit te bevestigen. Naar aanleiding hiervan kunnen treffende natuurbehoudsmaatregelen worden ontwikkeld.