Promotie: Genetic influences on structural and functional brain maturation

tot

Samenvatting

Het bestuderen van de gezonde ontwikkeling van de hersenen bij kinderen en adolescenten is belangrijk omdat het een basis vormt voor wat als afwijkende ontwikkeling moet worden beschouwd. Daarnaast levert deze kennis inzicht in welke delen van de hersenen verantwoordelijk zijn voor veranderingen in cognitie en gedrag tijdens de adolescentie, hetgeen belangrijk kan zijn voor neuro-psychiatrische aandoeningen die zich tijdens de adolescentie openbaren, zoals bijvoorbeeld schizofrenie. Door middel van een longitudinale tweelingonderzoek kunnen de invloeden van genen en omgeving op de hersenen en gedrag, alsmede hun veranderingen tijdens de ontwikkeling, bepaald worden.
In dit proefschrift laat ik zien dat i) de dikte van de hersenschors en de snelheid van ontwikkeling tijdens de adolescentie grotendeels bepaald wordt door genen, met een tweede genetisch factor dat een overgang tijdens de adolescentie markeert; ii) de functionele connectiviteit in de hersenen van adolescenten wordt gedeeltelijk bepaald door genen, met daarnaast aanwijzingen voor invloeden uit de gemeenschappelijke omgeving, die stabiel blijven over de tijd. Dit suggereert dat de ontwikkeling van de structuur van de hersenen aanzienlijk wordt bepaald door genen, terwijl het functioneren van de hersenen flexibeler is om zich aan te kunnen passen aan de omgeving. Patiënten met schizofrenie ondervinden versnelde veroudering. Ik heb gekeken naar de versnelde veroudering op basis van de structuur van de hersenen en epigenetische modificaties, en vond iii) geen duidelijk bewijs dat deze twee verouderingsprocessen met elkaar verband houden ondanks dat beide gedeeltelijk bepaald worden door genen die betrokken zijn bij schizofrenie. Dit suggereert dat mogelijk twee afzonderlijke processen verantwoordelijk zijn voor de versnelde veroudering bij patiënten met schizofrenie.

Begindatum en -tijd
Einddatum en -tijd
Locatie
Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht & online (link)
Promovendus
J. Teeuw MSc
Proefschrift
Genetic influences on structural and functional brain maturation
Promotor(es)
prof. dr. H.E. Hulshoffpol
prof. dr. D. Boomsma
Co-promotor(es)
dr. R.M. Brouwer