Promotie: Aangeboren portosystemische shunts bij de hond: Oorzaak, metabolisme, diagnose en behandeling

Een congenitale portosystemische shunt (CPSS) is een aangeboren afwijking van de bloedsomloop waardoor de bloedstroom om de lever heen stroomt i.p.v. er doorheen. Hierdoor kunnen vitale functies van de lever grotendeels uitvallen en komen giftige stoffen, zoals ammoniak,  vanuit de darmen door de shunt rechtstreeks in het lichaam terecht. Een hoog ammoniak gehalte kan leiden tot neurologische verschijnselen en in veel gevallen tot een bepaalde mate van bewustzijnsverlies. CPSS komen vaker voor bij rashonden waardoor een genetische achtergrond voor deze aandoening wordt vermoed. In dit proefschrift is getracht om de genetische achtergrond van CPSS te bevestigen. Daarnaast zijn de metabole gevolgen van CPSS op de ammoniak stofwisseling geïnventariseerd en is de diagnostische waarde van ammoniak, de ammoniak tolerantie test en galzuren concentraties voor honden met CPSS geëvalueerd. In de laatste studies van dit proefschrift is de veiligheid en het effect van sodium benzoaat (SB), sodium phenylacetaat (SPA) en sodium phenylbutyraat (SPB) op het verlagen van de ammoniak concentratie bij gezonde en CPSS honden geëvalueerd. In bovengenoemde studies is aangetoond dat CPSS in Cairn terriërs inderdaad een genetische aandoening is. Verder is aangetoond dat de expressie van de ureumcyclus enzymen in honden met CPSS verlaagd is. Het meten van de combinatie van galzuren en ammoniak in het bloedonderzoek geeft de hoogste positieve voorspellende waarde voor de diagnose CPSS. Voor gezonde puppy’s is het galzuren gehalte de meest geschikte ‘screening tool’ voor het uitsluiten van de aanwezigheid van CPSS. SB, SPA en SPB zijn niet effectief gebleken in het verlagen van een  verhoogd ammoniak gehalte bij CPSS honden.