Koraalriffen: de beschermers van het kustgebied

Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en State University Florida onderzoeken het effect van koraalriffen op de kust. Hoe slechter de staat van het koraal, hoe minder de kust beschermd is tegen hoge golven. Met zowel een stijgende zeespiegel als afstervend koraal is er een grote behoefte aan wetenschappelijk onderzoek.

Koraalriffen behoren tot een van de mooiste fenomenen op aarde. En ze zijn ook nog eens nuttig. Ze zorgen niet alleen voor een enorme biodiversiteit in de zee, maar ze beschermen ook onze kust tegen golfslag. Maar hoeveel, dat weten we niet precies. En hoeveel die bescherming afneemt als het koraal sterft weten we ook niet. Dr. Jaap Nienhuis van de Universiteit Utrecht en Dr. Christopher Daly van Florida State University bestuderen de koraalriffen voor de kust van Jamaica. Hun resultaten stoppen ze in een computermodel om uiteindelijk te kunnen berekenen wat voor effect koraal heeft op het reduceren van golfenergie.

Gewapend met een onderwatercamera en meetapparatuur duiken Nienhuis en Daly de Jamaicaanse zee in. Twaalf uur lang gegevens verzamelen en ’s avonds de data verwerken. “Het zijn lange dagen”, vertelt Nienhuis. “Maar de omgeving is prachtig.” De onderzoekers meten de hoeveelheid en de staat van het Jamaicaanse koraalrif. “Er bestaat een terugkoppelingssysteem tussen de koraalriffen en de golven”, vervolgt hij. “Hoe meer koraal, hoe meer de golf wordt afgeremd. En hoe minder de golf op de kust slaat. Want grote golven zorgen voor kusterosie, waardoor het strand langzaam verdwijnt.”

Funest voor biodiversiteit en kustgebied

Al enkele tientallen jaren neemt de kwaliteit van koraalriffen wereldwijd af. Dit is niet alleen funest voor de biodiversiteit, maar heeft dus ook groot effect op de kustgebieden. Overbevissing, opwarming van de aarde en ontbossing zorgen elk op hun eigen manier voor verslechtering van het koraal. Het gaat dood en verbleekt, of het verdwijnt simpelweg. “In de jaren negentig was het koraal er erg slecht aan toe”, legt Nienhuis uit. “Maar in ons onderzoek zien we al verbeteringen. Op plekken waar niet meer mocht worden gevist kwam het koraal langzaamaan weer tot leven.”

De onderzoekers zijn nu zo ver dat ze hun data kunnen verwerken in een computermodel. “Met dit model kunnen voor in ieder geval Jamaica berekenen wat het effect op de kust is als het koraal toeneemt of afneemt. We hopen dit in de toekomst ook op andere kustgebieden te kunnen toepassen”, besluit Nienhuis.