Column: Publieke betrokkenheid kan elke vorm aannemen

Door Mara Yerkes

Bijna drie jaar geleden verschool ik me achter een paraplu op het podium, terwijl ik me door ouders en kinderen liet bekogelen met gele en groene ballen. En nee, ik had geen vreemd verlangen om plastic naar mijn hoofd te krijgen. Het maakte allemaal deel uit van Operatie Breinbreker, een alternatief voor het Weekend van de Wetenschap in coronatijd. Vóór 2020 waren mijn optredens op het toneel beperkt gebleven tot een rol als hond bij het schooltoneel. Maar op het podium in TivoliVredenburg? Als wetenschapper? Mij niet gezien. En al helemaal niet voor een praatje over mijn onderzoek (dat soms zelfs lastig uit te leggen is aan volwassenen) voor een groep kinderen in de leeftijd tussen 8 en 12 (en hun ouders). 

Mijn optreden die dag leerde me dat public engagement of publieke betrokkenheid echt elke vorm kan aannemen, wat het onderwerp van je onderzoek ook is. De aanwezige kinderen leerden over historische Romeinse grenzen, eenzijdige doofheid, CO2-recycling en hoe ouders verschillen en wie er zorgt voor de kinderen en wanneer. En dat allemaal gepresenteerd in de vermakelijke en speelse format van een spelshow. Voor mij betekende het een nieuwe ervaring met publieke betrokkenheid die verder ging dan mijn gebruikelijke samenwerking met belanghebbenden zoals beleidsmakers. En ik leerde hoe waardevol deze diverse vormen van publieke betrokkenheid zijn.  

Waarom zijn ze zo waardevol? Omdat wetenschap een onderdeel is van de maatschappij, en de maatschappij een onderdeel is van de wetenschap. Public engagement geeft mij energie, maar ik leer er ook veel van. Het contact met verschillende publieksgroepen heeft mijn onderzoek en onderwijs verbeterd. Hoe? Door het publiek bij ons werk te betrekken, kijken we door de ogen van anderen naar ons eigen werk, en dat levert nieuwe inzichten op. Maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Onlangs belichtten we een aantal van deze uitdagingen in verband met de rol van public engagement bij Open Science in een artikel met collega’s van de Universiteit Utrecht. Lees het – misschien inspireert het je om het podium op te gaan, om publieke betrokkenheid te integreren in je onderwijsactiviteiten, om belanghebbenden bij je onderzoek te betrekken – of om simpelweg een paraplu te pakken en open te staan voor wat er op je af komt. 

Prof.dr. Mara Yerkes is hoogleraar Vergelijkend sociaal beleid met betrekking tot sociale ongelijkheden bij de faculteit Sociale Wetenschappen.