Studieprogramma

De researchmaster Nederlandse literatuur en cultuur duurt twee jaar (120 EC). Een studiejaar bestaat uit twee semesters, die ieder uit twee blokken bestaan.

Studieopbouw

Het programma bestaat uit verplichte cursussen, keuzecursussen, een stage of studeren in het buitenland, en een masterscriptie. Let op: sommige keuzecursussen kunnen alleen in overleg gevolgd worden. Bekijk het studieschema (pdf). 

Jaar 1

In het eerste jaar volg je acht verplichte cursussen gegeven door docenten die expert zijn in bepaalde theoretische of thematische onderzoeksrichtingen. Daarnaast kies je uit het beschikbare aanbod een Meester-Gezel-traject, waarin je je aansluit bij lopend onderzoek van één van de Utrechtse onderzoekers. Ook volg je onderwijs bij een landelijke Onderzoeksschool en een of meer keuzecursussen.

Jaar 2

In het tweede jaar ligt de focus op zelfstandig onderzoek en het schrijven van je thesis. Je bent dit jaar ruim in de gelegenheid om je eigen onderzoeksexpertise te ontwikkelen, en je bijvoorbeeld te specialiseren in een specifieke periode of benadering.

Scriptie

Je sluit je master af met een scriptie. Voorbeelden van recente scripties zijn:

• De verborgen natuurkennis van vrouwen in de vroegmoderne tijd: het contrast tussen de beeldvorming over Johanna Petronella de Timmerman, Elisabeth Maria Post en Rachel Ruysch, en de natuurkennis die uit hun eigen werk blijkt
• Rubiks kubus: een onderzoek naar de Nederlandse petrocultuur uit het interbellum
• Postkoloniale herinneringsmakers: De representatie van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949) in Alfred Birneys De tolk van Java en Jim Taihuttu’s De Oost 
• Congo in Vlaanderen: Opvattingen over Congo en kolonisatie in de Vlaamse Beweging, 1885–1914
• Cultural Evolution in Dutch Early Modern Songs. Topical Fluctuations in the Dutch Song Database (1550-1750)
• Feest van herinnering, feest van herkenning. Muziek, identiteit en gemeenschapsvorming op de reformatieherdenking van 1817

Culturele producten zoals romans en films spelen een grote rol in het (her)vormen van de publieke herinnering.

Scriptieprijzen

In 2025 won Pepijn de Koning de KHMW Jan Brouwer Scriptieprijs voor Taal- en literatuurwetenschap 2025 voor zijn afstudeerscriptie "Beperkte herinneringen, rekbare getuigenissen. De culturele herinnering aan de deportatie van het Apeldoornsche Bosch en het perspectief van de patiënten". Ga naar het nieuwsbericht. In voorgaande jaren wonnen meerdere alumni van ons programma met hun scriptie de Jan Brouwer Scriptieprijs Taal- en Literatuurwetenschappen, de Vliegenthart Scriptieprijs en Academische Jaarprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. 

Onderwijsvormen

• werkcollege
• zelfstudie
• stage

Alle verplichte vakken zijn werkcolleges waar je je op voorbereidt met leeswerk en opdrachten. Een aantal tutorials vereist een deel zelfstudie, dit wordt gecombineerd met bijeenkomsten waarin de voortgang wordt besproken.

Stage

De stage heeft altijd een duidelijke onderzoekscomponent. Deze moet van te voren in overleg met de stagedocent en opleidingscoördinator helder vastgesteld zijn en resulteren in een onderzoeksresultaat (een nota, artikel, lezing, tentoonstellingstekst of andere output).

Studeren in het buitenland

In het eerste semester van het tweede jaar kun je naar het buitenland gaan, voor masteronderwijs, een onderzoeksstage of een combinatie daarvan. Meer dan de helft van de studenten van dit masterprogramma studeert een halfjaar in het buitenland, aan een universiteit in bijvoorbeeld de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk of Duitsland. 

Toetsvormen

• eindpaper
• wetenschappelijk artikel
• presentatie/referaat
• mondeling
• onderzoeksportfolio
• onderzoeksaanvraag