Zelfbeeld van jongeren en delinquentie
In de adolescentie zijn jongeren geneigd het gedrag van hun vrienden te imiteren. Dit kan ook gaan om gedrag dat volwassenen liever niet zien, zoals kleine criminaliteit (ook wel delinquent gedrag genoemd). Het imiteren van vrienden is belonend, omdat het vaak positieve reacties van vrienden uitlokt en een gevoel geeft van erbij horen en geaccepteerd worden. Jongeren verschillen echter in hoe sterk ze het gedrag van hun vrienden imiteren. Vooral jongeren die niet zo'n helder zelfbeeld hebben en minder zeker zijn van wie ze zijn, zijn mogelijk gevoeliger voor het gedrag van hun vrienden en vertonen wellicht meer delinquent gedrag. In een onderzoek onder de RADAR deelnemers werd deze vraag onderzocht.
Uit de resultaten bleek dat het delinquent gedrag van jongeren afnam tussen de leeftijd van 13 en 18 jaar. De mate van delinquentie van jongeren hing samen met de mate van delinquentie van vrienden: jongeren die meer delinquent gedrag vertoonden, hadden vrienden die ook meer delinquent gedrag vertoonden. Daarnaast rapporteerden jongeren die minder goed weten wie ze zijn en wat ze willen met hun leven meer delinquentie. Mogelijk zijn deze jongeren meer geneigd om delinquent gedrag te vertonen, als manier om uit te vinden wie ze zijn of om om te gaan met hun onzekerheid. Jongeren met een minder helder zelfbeeld waren bovendien gevoeliger voor de invloed van vrienden: voor jongeren met een minder helder zelfbeeld hing de delinquentie van de vriend sterker samen met de delinquentie van de jongere dan voor jongeren met een helderder zelfbeeld. Jongeren met een minder helder zelfbeeld waren dus meer geneigd zich aan te passen aan leeftijdsgenoten, mogelijk door een gebrek aan eigen sterke overtuigingen.
Deze resultaten laten zien dat interventies gericht op het versterken van het zelfbeeld van jongeren hen weerbaarder kunnen maken tegen beïnvloeding door leeftijdsgenoten en het vertonen van delinquent gedrag.
Levey, E., Garandeau, C., Meeus, W., & Branje, S. (2019). The longitudinal role of self-concept clarity and best friend delinquency in adolescent delinquent behavior. Journal of Youth and Adolescence, 48, 1068–1081. doi:10.1007/s10964-019-00997-1