Acceptance and Commitment Therapy (ACT)

Acceptance and Commitment Therapy (ACT)

Nationaal en internationaal verschijnen er steeds meer boeken en artikelen over het gebruik van Acceptance and Commitment Therapy (ACT). ACT heeft als doel om de psychologische flexibiliteit te versterken. Psychologische flexibiliteit kan worden gedefinieerd als het vermogen om flexibel om te gaan met problemen (acceptance), terwijl er actie wordt ondernomen op basis van de waarden van de cliënt (commitment).

ACT wordt vaak ingezet bij volwassenen, is gericht op individuele problemen en wordt effectief bevonden. Echter, tot op heden is er nog geen onderzoek dat aantoont dat ACT evidence-based is bij ouders, jongeren en jongvolwassenen.

Er wordt bij de Universiteit Utrecht onderzoek gedaan naar ACT  bij twee verschillende doelgroepen. Als eerste wordt er onderzoek gedaan naar de (kosten)effectiviteit van ACT your way bij jongeren/jongvolwassenen (15 tot 25 jaar). Ten tweede wordt er onderzoek gedaan naar effecten van ACTief opvoeden bij ouders.

ACT bij jongeren en jongvolwassenen

Er is een pilotstudie uitgevoerd om te kijken naar de voorlopige effecten van ACT your way bij jongeren (15 tot 25 jaar) met depressieve stoornissen. Daarnaast zijn we vanaf juni 2021 bezig met een grote Randomised Controlled Trial om ACT transdiagnostisch te onderzoeken.

Pilotstudie ACT bij jongeren met depressie

De effecten van ACT als interventie voor jongeren en jongvolwassenen (ACT your way) werden onderzocht in een pilot studie met 23 depressieve jongeren (15 tot 25 jaar) die al eerder een behandeling hebben gehad voor hun depressieve stoornis. Deze pilot studie werd uitgevoerd bij Altrecht kinder en jeugd (Utrecht). Direct na het afsluiten van ACT voldeed 76,2% van de jongeren niet meer aan de criteria voor een depressieve stoornis. Bovendien rapporteerden zij verbeteringen in hun depressieve klachten, competentiebeleving en kwaliteit van leven. Na zes maanden waren er verbeteringen in hun depressieve klachten en overige internaliserende problemen.

Effectiviteit ACT your way als transdiagnostische interventie

Onderzoek laat zien dat psychische problemen het meest voorkomen bij jongvolwassenen (15-25 jaar). Een effectieve behandeling voor deze groep lijkt dus hard nodig. In deze studie wordt ACT your way onderzocht, een interventie die specifiek gericht is op jongeren en jongvolwassenen (15 tot 25 jaar) die zijn vastgelopen op het gebied van hun ontwikkeling of psychische klachten hebben. ACT your way is gebaseerd op ACT, waarbij de focus niet ligt op het verminderen van de klachten, maar op het verhogen van de psychologische flexibiliteit en kwaliteit van het leven.

Het belangrijkste doel van het huidige onderzoek is om de (kosten)effectiviteit van ACT your way te onderzoeken. Daarnaast zal worden onderzocht voor wie (moderatieanalyses) en hoe (mediatieanalyses) de interventie precies werkt. Om dit te onderzoeken wordt een gerandomiseerd onderzoek uitgevoerd waarin ACT your way wordt vergeleken met reguliere zorg bij 134 jongeren en jongvolwassenen met verschillende psychische problemen (inclusief jongeren/jongvolwassenen met comorbide, terugkerende en chronische psychische klachten). Onze verwachting is dat ACT your way in vergelijking met reguliere zorg; betere effecten laat zien, minder kost, zorgt voor een betere therapeut-cliënt relatie, minder uitval heeft en meer behandeltevredenheid laat zien.

Tevens zullen we twee pilotstudies uitvoeren naar de effecten van ACT your way als e-health interventie (Therapieland) en als preventieve interventie op scholen (Youz).

ACT bij ouders

De effecten van ACT als ouderbegeleiding (ACTief opvoeden) werden onderzocht in een pilot studie met 101 ouders van kinderen (3-18 jaar) met psychische problemen. Deze pilot studie werd uitgevoerd bij Altrecht kinder en jeugd (Utrecht). Direct na het afsluiten van ACT rapporteerden ouders verbeteringen in hun psychologische flexibiliteit, internaliserende problemen, ouderlijke competentiebeleving, opvoedgedrag (behalve gedragscontole) en ouder-kind relatie. Zes maanden later rapporteerden ouders een hogere ouderlijke competentiebeleving, een afname in conflicten en minder psychische problemen.

Samenwerking

Financiering

Dit project wordt gesubsidieerd door ZonMw (projectnummer: 852002122)

Onderzoekers