De pedagogische gemeenschap in de multi-etnische wijk
Dit onderzoek richtte zich op de opvoedingsideeën en -praktijken van opvoeders met een niet-Westerse achtergrond in Nederland. Vaak wordt er vanuit gegaan dat deze opvoeders óf opvoeden vanuit de traditie van het land van herkomst óf ‘vernederlandst’ zijn. Het één of het ander.
Maar: uit internationaal onderzoek bleek dat immigranten hun kinderen vaak juist een hybride opvoeding geven. Elementen uit het land van herkomst komen daarin samen met elementen uit het land van aankomst. Wij onderzochten of dit ook geldt voor opvoeders met een niet-westerse achtergrond in Nederland.
Kunnen hybride opvoedingsideeën en -praktijken bruggen slaan tussen verschillende culturen?
Onderzoeksvragen
We inventariseerden of hybride opvoedingsideeën en praktijken ook leiden tot bruggen tussen verschillende culturen. Daarvoor brachten we de sociale netwerken van ouders in kaart:
- Met wie praten ouders over opvoeding?
- Welke kennis over opvoeding delen ze?
Onderzoeksmethodiek
De gegevens zijn verzameld via:
- migrantenzelforganisaties in 6 grote steden
- focusgroepinterviews met ouders
- netwerkinterviews met 30 opvoeders met een Marokkaanse achtergrond
Resultaten
Het onderzoek liet zien dat ouders met een migratie-achtergrond nieuwe, hybride, opvoedingspraktijken ontwikkelen. Daarin combineren ze traditionele opvoedingswaarden met bijvoorbeeld de eisen aan zelfstandigheid die in de Nederlandse samenleving worden gesteld. Of zij ontwikkelen nieuwe omgangsvormen met hun kinderen, waarin zowel traditionele waarden (zoals 'respect voor ouderen') als waarden zoals 'openheid' en 'nabijheid' een rol spelen.
De Marokkaans-Nederlandse opvoeders bouwen steunnetwerken op rondom de opvoeding. Die netwerken zijn interetnisch en helpen hen bruggen te slaan tussen de culturen. Ze zorgen voor emotionele steun, maar zijn ook belangrijk voor het doorgeven van oplossingen om de opvoeding aan te passen aan de Nederlandse samenleving. Ook opvoeders met een Nederlandse achtergrond spelen een rol, doordat oplossingen van hen ‘afgekeken’ worden.
Eindverslag
Meer onderzoeksresultaten staan in de uitgave Opvoeden als netwerken in de multi-etnische wijk.
Stand van zaken in 2015
Op dit moment voeren we wij evaluatieonderzoek uit naar het effect van oudertraining op pedagogische gemeenschappen. Hierin gebruiken we de methodologie die bij dit project is ontwikkeld, en werken deze verder uit.
Naast wetenschappelijke output leverde dit onderzoek ook praktische informatie op voor migrantenzelforganisaties en jeugdhulpverlening.