Wat onderzoeken we in Utrecht en hoe?

Waar is de bruinvis aan overleden

Op het strand kunnen we de doodsoorzaak van een aangespoelde bruinvis niet onderzoeken. Daarom brengen de vrijwilligers van het strandingsnetwerk de bruinvis naar de sectiezaal van de afdeling Pathologie in Utrecht. Daar staan Lonneke IJsseldijk en haar collega's klaar om het dier in ontvangst te nemen.

Eerste gegevens verzamelen

Van alle gestrande bruinvissen verzamelen zij de basisgegevens: gewicht, lengte, leeftijd(sklasse) en geslacht. Ook maken ze foto's en onderzoeken ze de dieren uitvoerig aan de buitenkant. Dit is heel belangrijk om bepaalde doodsoorzaken vast te stellen. Bijvangst kun je enkel met zekerheid vaststellen als er duidelijke afdrukken van visnetten zijn te zien op de huid van de bruinvis.  

Alle weefsels onderzoeken

Dan volgt er een inwendig onderzoek. Lonneke en haar collega's kijken daarbij naar alle weefsels van de bruinvis. Zo kunnen zij bijvoorbeeld zien of het dier gezond was op het moment dat hij stierf. Zo ja, dan is hij waarschijnlijk acuut overleden. De bruinvis kan bijvoorbeeld zijn aangevallen door een grijze zeehond, een veel voorkomende doodsoorzaak bij bruinvissen in Nederland. Maar hij kan ook per ongeluk verstrikt zijn geraakt in visnetten, waardoor hij geen lucht meer kan happen aan het oppervlak en verdrinkt.

Tijdens de sectie kijk ik of een dier is vermagerd. Soms is een bruinvis een tijdje ziek geweest en heeft hij niet voldoende vis kunnen vangen.

Onder de microscoop

Van alle organen worden kleine stukjes weefsel verzameld, waar we in het histologielab coupes van maken voor onder de microscoop. De coupes worden op een speciale manier gekleurd, zodat de patholoog op celbasis kan beoordelen of er afwijkingen zijn in het orgaan. Zo kunnen we bijvoorbeeld een stukje long nauwkeurig bestuderen. 

Weefsel voor de tissuebank

Naast materiaal voor ons eigen onderzoek, verzamelen we ook weefsel voor de tissuebank. Onderzoekers van andere universiteiten - nationaal én internationaal - kunnen gebruikmaken van deze 'weefseldatabank'. 

Doodsoorzaak vaststellen

Door de combinatie van onderzoek in de sectiezaal en onder de microscoop kunnen we uiteindelijk de doodsoorzaak vaststellen. Op deze manier proberen we zoveel mogelijk te weten te komen over het leven van deze intrigerende dieren en ons gezamenlijke ecosysteem.