Geschiedenis

Middeleeuwse fundamenten

De historie van de Pandhof gaat ver terug. De oudste fundamenten dateren uit het eind van de veertiende eeuw. De Pandhof vormde de verbinding tussen de Domkerk en het Groot Kapittelhuis*.

Het kapittel, ook wel het bestuur van de katholieke Domkerk, bestond uit 40 kanunniken (een titel die wordt verleend aan geestelijken binnen enkele christelijke kerkgemeenschappen). Bij bijzondere gelegenheden vergaderden zij in het Groot Kapittelhuis.


De Pandhof diende ook als begraafplaats voor scholieren van de Dom en leekbeambten (iemand belast met beheer van kerkelijke eigendommen) en als plaats voor religieuze contemplatie (nauw verwant aan meditatie). De kruidentuin was er toentertijd nog niet. Deze is aangelegd in 1975, maar deed vermoedelijk wel dienst als moestuin voor de Kanunniken.

*Het Groot Kapittelhuis is nu de Aula van het Academiegebouw van de Universiteit Utrecht. Tegenwoordig wordt het gebruikt voor academische plechtigheden zoals diploma-uitreikingen, promoties en oraties.

Eén pand met meerdere functies

In 1579 speelde het Groot Kapittelhuis een belangrijke rol voor ons land. Dat jaar werd hier de Unie van Utrecht getekend, die de grondslag zou vormen voor de Republiek der Verenigde Nederlanden.

In 1580 veranderde de katholieke bisschoppen stad (Utrecht) naar een reformatorische stad vanuit het protestantse geloof. Dit luidde voor de Pandhof en omliggende gebouwen een periode van verval in.

Omdat het vrij lang onduidelijk bleef aan wie de Pandhof toebehoorde, konden de omwonenden er lange tijd hun gang gaan. Ze plantten er notenbomen, gebruikten de binnenplaats voor het opslaan van oude wagens, hielden kippen en dronken er bier.

Oprichting van de Illustere School

Daar kwam een einde aan toen in 1634 de 'Illustere School' werd opgericht. Op dat moment was er nog geen plek om colleges te houden. Daarom nam het stadsbestuur in 1634 het Groot Kapittelhuis in beslag en verdeelde het in twee auditoria.

Omdat de studenten via de Pandhof naar de collegezalen moesten, werd ook deze in beslag genomen. De notenbomen werden gekapt, alle omwonenden verloren het recht van doorgang en de Pandhof werd 'wandelplaets van d' Academie'.

Vanaf het eind van de negentiende eeuw verspreidde het universitair onderwijs zich over meer en meer gebouwen in de binnenstad en uiteindelijk ook naar het Utrecht Science Park (voormalig de Uithof). De Pandhof is daarom nu niet meer zozeer een plaats waar studenten wandelen en verpozen, maar een rustplek voor iedereen.