Woord vooraf
Marjan Slob
Marjan Slob is alumnus van de Universiteit Utrecht en zelfstandig filosoof, spreker en essayist. ‘Ruim denken’ is haar thema: al denkend vanuit de plek waar je staat ruimte scheppen.
Mentaliteit
Als filosoof ben ik gewend aan het idee dat ik de realiteit niet begrijp. Comfortabel kunnen leven met dat besef is misschien wel het mooiste cadeau dat mijn studie in Utrecht mij heeft gegeven. En nee, vrees nu niet voor een halfzachte relativering van alle waarden en alle inzichten! Besef van je eigen ontoereikende begrip kan gepaard gaan met een hartstochtelijke verbondenheid aan bepaalde overtuigingen, leerde ik van de filosoof Richard Rorty. Een mens kan niet anders dan leven vanuit overtuigingen. Het dagelijks werk van wetenschappers is om zulke overtuigingen logisch coherent te maken en systematisch te toetsen. Alumni met een werkkring buiten de academie komen daar meestal niet meer aan toe. En dat is prima; ieder zijn vak. Want wetenschappelijke nauwgezetheid is mooi, maar voor een bloeiend en fijn publiek domein is het nog belangrijker dat beslissers en opiniemakers diep doordrongen zijn van de wetenschappelijke mentaliteit. Die mentaliteit schuilt in het besef dat ook jij het mis kunt hebben. Omdat je iets over het hoofd ziet. Omdat je geen weet hebt van bepaalde realiteiten. Omdat je je simpelweg vergist. Het is mijn vurige hoop dat alumni die mentaliteit hun hele leven meedragen, en uitdragen. Want de openheid die samenhangt met die mentaliteit, is de mooiste bijdrage die de universiteit en haar alumni de samenleving te bieden hebben.