Johanna Westerdijk als persoon

Johanna Westerdijk – ‘Hans’ voor tijdgenoten – leeft in de herinnering voort als een buitengewone vrouw.  Niet alleen omdat ze twee keer buitengewoon hoogleraar was in de plantenziektenkunde. Maar ook omdat ze daarnaast dubbel directrice was van twee onafhankelijke wetenschappelijke instellingen: het Centraal Bureau voor Schimmelcultures (tegenwoordig het Westerdijk Insitute) en het Phytopathologisch Laboratorium Willie Commelin Scholten (een paar decennia geleden opgegaan in de beide universiteiten). Westerdijk was bovendien een uitstekende docente, een warme vrouw, energiek, gastvrij, hartelijk, uitbundig, onconventioneel  en muzikaal. Westerdijks lijfspreuk  “werken feesten vormt schoone geesten” stond in steen gebeiteld boven de deur van haar laboratorium ‘Villa Java’ in Baarn.

Het is dankzij de combinatie van dat alles dat ze erin geslaagd is de plantenziektenkunde tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw tot grote hoogte te brengen. Tot in alle hoeken van de wereld kenden boeren, planters, tuinders, wetenschappers en kwekers Johanna Westerdijk en de Villa. En schimmels, of ze nu de oorzaak bleken van plantenziekten, of een onmisbaar ingrediënt voor de productie van levensmiddelen of medicijnen, wisten via Westerdijks uitgebreide netwerk eveneens moeiteloos de weg van en naar de Villa te vinden. Studenten wisten dat ze er welkom waren – mits ze serieus geïnteresseerd waren in het wetenschappelijke werk én zichzelf op gepaste momenten op de hak durfden te nemen. Het fundament dat Westerdijk meer dan een eeuw geleden legde, blijkt nog steeds moeiteloos in staat de huidige plantenziektekundige  wetenschap te dragen.