Kennisclips voor activerend (online) onderwijs

Kennisclips voor activerend online onderwijs

Zowel docenten als studenten geven aan dat ze het lastig vinden om gefocust te blijven tijdens online colleges. Kennisclips kunnen helpen bij het activeren van studenten, en kunnen ervoor zorgen dat online colleges beter te begrijpen en onthouden zijn. Op welke manieren kun je gebruikmaken van kennisclips in je onderwijs en waar moet je op letten?

Begin met het opknippen van je college in chunks

Een kennisclip is een korte weblecture waarin je bondig één specifiek onderwerp behandelt. Je begint daarom met het opknippen van je college in chunks; kleinere informatieunits, waarin je één onderwerp centraal stelt of een vraag beantwoordt. Een aantal van die onderdelen bied je aan in de vorm van kennisclips. Studenten bekijken de kennislips voor of na het (ingekorte) college, en gaan zelfstandig of in groepjes aan de slag met bijbehorende opdrachten.

Je kunt kennisclips inzetten om voorkennis te activeren, als teaser voor een college of om algemene feedback te geven op een ingeleverde opdracht. Als je weet dat studenten problemen hebben met bepaalde stukken van de theorie kun je deze behandelen in een kennisclip, zodat ze de uitleg meerdere malen kunnen terugkijken op het moment dat ze daar behoefte aan hebben. Op die manier creëer je meer ruimte voor dynamiek en diepgang in je online onderwijsbijeenkomsten.

Tips uit de literatuur

In van Leeuwen, de Vink & Corbalan (2018) werden er drie type kennisclips geëvalueerd:

  • In type 1, de docent gaf frontaal uitleg aan de hand van slides en er was geen sprake van interactie;
  • In type 2 werd de docent over een onderwerp geïnterviewd (hier was sprake van één op één interactie) en;
  • In type 3 gaf de docent uitleg aan een publiek dat in de kennisclip zichtbaar was en van waaruit af en toe vragen werden gesteld aan de docent (interactie vond plaats).

De meeste studenten (74%) gaven aan voorkeur voor het kennisclip type 1 te hebben: dit type had een duidelijke structuur, de presentatie was helder, er werden minder afleidende elementen gevonden.

Ook worden in de wetenschappelijke literatuur interessante aanbevelingen gevonden voor de ontwikkeling en inzet van kennisclips (bijv. Brame, 2016):

  • Minimaliseer cognitieve belasting van de studenten. Het signaleren van belangrijke informatie en het opdelen van ‘chunks’ van betekenisvolle informatie kunnen daarbij helpen;
  • Maximaliseer betrokkenheid van de studenten bijvoorbeeld door korte kennisclips (van ongeveer 6 minuten) te maken en door relatief snel en enthousiast te praten en
  • Activeer de studenten tijdens het bekijken van de kennisclips. Dit kan bijvoorbeeld door vragen in de kennisclips te integreren; ‘guiding questions’ te gebruiken en de kennisclip als bouwsteen in een groter geheel in te zetten.

Zelf aan de slag?

Wil je kennisclips in je eigen onderwijs inzetten? Hieronder enkele praktische tips:

  • Bekijk een overzicht van do’s and don’ts op de website van Educate-it. Voor meer specifieke vragen kun je vrijblijvend een afspraak maken met een adviseur van Onderwijsadvies & Training.
  • UU-medewerkers kunnen een e-module volgen over kennisclips maken. In de module zijn twee opdrachten opgenomen, die gericht zijn op het ontwerpen van een doeltreffende clip. Heb je een clip gemaakt? Adviseurs van Onderwijsadvies & Training geven je graag feedback. Ook kunnen zij je ondersteunen bij het bepalen van de vormgeving en het didactisch gebruik van de clip in je onderwijs. 
  • Zelf vanuit huis een kennisclip opnemen? Dat kan vrij gemakkelijk met programma’s als Video platform UU of Powerpoint. Praktische tips vind je op de website van Educate-it.
  • Het is niet altijd nodig om zelf een kennisclip te maken. Je kunt ook gebruikmaken van bestaande kennisclips van collega’s of van clips die je vindt op internet. De Educatieve Kijkwijzer van Prof. dr. Kester geeft een overzicht van waar je op moet letten bij het kiezen van een goede clip voor je onderwijs.
  • Bekijk webinars (in Teams) over het maken en gebruiken van kennisclips. Bijvoorbeeld die van Marjolein Haagsman of Winnifred Wijnker.

Meer informatie

Aanvullende wetenschappelijke literatuur

  • Kester, L., Camp, G., & Van Merriënboer, J. J. G. (2013). Effectief leren van multimediale leerbronnen. Weten wat werkt en waarom, 2, 14 – 51.
  • Mayer, R. E. (2014). Cognitive theory of multimedia learning. In R. E. Mayer (Ed.), Cambridge Handbook of Multimedia Learning second edition (pp. 43-71). Cambridge: University Press.

Bronvermelding

Brame, C. J. (2016). Effective educational videos: Principles and guidelines for maximizing student learning from video content. Life Sciences Education, 15, 1–6.

Van Leeuwen, A., De Vink, I. & Corbalan, G. (2018). Studentpercepties over drie typen kennisclips. OnderwijsInnovatie, 2, 33-35.

Contact

Voor vragen over het inzetten van kennisclips in het Onderwijs kun je vrijblijvend een afspraak maken met een adviseur van Onderwijsadvies & Training. Neem contact op via onderwijsadviesentraining@uu.nl.

Auteurs

Ontvang nieuwe tips per mail