KVS Preadviezen 2023 zijn uitgereikt aan het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

De Preadviezen 2023 zijn samengesteld door Rutger Claassen en Dirk Schoenmaker

Kantoorgebouwen in Den Haag. Foto: Liam Read, via Unsplash
Foto: Liam Read, via Unsplash

Onlangs zijn de KVS Preadviezen overhandigd aan minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat. De Preadviezen van de oudste vereniging van economen van Nederland behandelen dit jaar corporate governance en het maatschappelijk belang. Ze zijn samengesteld door hoogleraar Political Philosophy and Economic Ethics Rutger Claassen en hoogleraar Banking and Finance Dirk Schoenmaker (Rotterdam School of Management), en nu in open access te lezen.

KVS Preadviezen: corporate governance en het maatschappelijk belang

Elk jaar reikt de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde (KVS) haar Preadviezen uit aan het ministerie dat zich bezighoudt met de Nederlandse economie. In de Preadviezen bespreken experts een specifiek onderwerp vanuit verschillende invalshoeken. Dit jaar geven ze antwoorden op vragen over corporate governance en het maatschappelijk belang.

Prof. dr. Rutger Claassen. Foto: Ed van Rijswijk
Prof. dr. Rutger Claassen

“Ondernemingen zijn een nieuwe fase ingegaan, die van de ‘politieke onderneming’”, schrijft Claasen in zijn bijdrage. “Daarin worden meer publieke taken op hun schouders gelegd. Hoe moet de corporate governance worden ingericht zodat ondernemingen die publieke druk adequaat naar binnen toe door kunnen vertalen? Dit is de centrale vraag in een tijd waarin een meer maatschappelijke doelstelling van ondernemingen wordt verwacht.”

“Bedrijven moeten helpen met het oplossen van maatschappelijke uitdagingen”

“Decennialang was de belangrijkste economische theorie over het bestuur van ondernemingen die van Milton Friedman”, zegt Rutger Claassen tegen de Volkskrant (17 november). “Volgens deze voorvechter van het vrijemarktkapitalisme en een beperkte overheid hadden bedrijven maar één maatschappelijke verantwoordelijkheid, en dat was winst maken.”

Die opvatting is hopeloos achterhaald, vervolgt Dirk Schoenmaker. “De samenleving vraagt om een ander soort ondernemingen. Bedrijven moeten meehelpen maatschappelijke uitdagingen op te lossen, zoals klimaatverandering bestrijden en diversiteit bevorderen. Daarom moeten ook andere partijen dan alleen de aandeelhouders een rol krijgen in het bestuur van bedrijven.”

Rutger Claassen en Dirk Schoenmaker in de media

De Volkskrant, ‘Greenpeace in de raad van Shell? Economen: “Bedrijven moeten maatschappelijk belang beter verankeren”’ (17 november)
Financieel Dagblad, ‘Geef naast aandeelhouders ook belanghebbenden zeggenschap in bedrijf’ (17 november 2022)