Hoe komt het dat de politiek met zo weinig lange-termijn-oplossingen komt?

Afgelopen Prinsjesdag presenteerde het kabinet de nieuwe begroting, die volgens critici niet genoeg rekening houdt met toekomstige problemen. Hoogleraar Politieke filosofie en economische ethiek Rutger Claassen is te gast bij Dr Kelder en Co om te praten over de vooralsnog uitblijvende lange-termijn-oplossingen.

Problemen

Voornamelijk voor de grootschalige problemen als de klimaatverandering en stikstofcrisis zal alleen langdurig en consequent beleid echt tot een oplossing leiden, denkt Claassen. Toch lijkt dit soort beleid niet snel praktijk te worden. 

Het is echter niet alleen de overheid die het niet lukt om echt vooruit te kijken, ziet Claassen. "Ik denk dat wij als samenleving op dit moment collectief moeite hebben om onze lange-termijn-problemen te definiëren en daarvoor een oplossing te vinden."

Inzicht

Maar hoe kunnen we ervoor zorgen dat die lange-termijn-oplossingen er dan wél komen? "We hebben inzicht nodig, dat is stap één", zegt Claassen. "Je hebt inzicht nodig dat je een langetermijnprobleem hebt, dat wanneer je je een probleem hebt dat als je het nu niet oplost, later meer kosten met zich mee gaat brengen."

Het gebrek aan dat inzicht is volgens Claassen gedeeltelijk psychologisch te verklaren. "We kennen dat soort problemen allemaal uit ons dagelijks leven: als ik nu rook, kan dat nu fijn zijn, met nu weinig gezondheidsschade. Op de korte termijn zijn de baten dus hoog en de kosten laag. Op de lange termijn gaan de kosten oplopen, maar dat merk ik op dit moment nog niet."

Overeenstemming

Stap twee is overeenstemming, gaat Claassen verder. "We moeten overeenstemming hebben: oké, er komt een probleem aan en wat gaan we doen?" Het huidige gefragmenteerde politieke landschap zorgt hier volgens hem voor problemen.

"Ik denk dat we nu te veel stromingen hebben", zegt Claassen. "Dat ligt niet alleen aan Den Haag, maar ook aan de burger zelf." Die zouden veel te specifiek kijken naar wat er precies bij henzelf past en dat ziet Claassen graag anders. "Vroeger hadden we een paar grote partijen, waarbinnen compromissen moesten worden gesloten", zegt hij. "We moeten ook binnen politieke partijen weer de kunst van het compromis leren te beheersen."