Support voor protesten in Iran aanzienlijk: “81 procent van de Iraniërs wil geen islamitische republiek”

Protest in Tehran, Keshavarz Boulevard. Foto: Darafsh, via Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0)
Protest in Tehran, Keshavarz Boulevard. Foto: Darafsh, via Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0)

Het onderzoeksbureau Group for Analyzing and Measuring Attitudes in Iran (GAMAAN), van universitair docent Religiewetenschap Pooyan Tamimi Arab en dr. Ammar Maleki (Tilburg University), toont in een nieuwe opiniepeiling dat 81 procent van de geletterde, volwassen bevolking van Iran geen islamitische republiek wil. Van de Iraniërs die in het buitenland wonen geldt dat zelfs voor 99 procent. Ook is de steun voor de protesten, die volgden op de dood van de 22-jarige student Mahsa Amini in september 2022, met vergelijkbare percentages aanzienlijk.

Grote meerderheid Iraniërs tegen islamitische republiek

De onderzoekers van GAMAAN stelden meer dan 200.000 Iraniërs, waarvan ongeveer 158.000 in Iran wonen en 42.000 erbuiten, de vraag ‘Islamitische Republiek: ja of nee?’. Veruit de meerderheid van de respondenten antwoordde ‘nee’: 81 procent van de huidige inwoners van Iran en 99 procent van de Iraniërs die in het buitenland wonen. 15 procent van de Iraniërs die op dit moment in Iran wonen beantwoordde de vraag met ‘ja’ en 4 procent met ‘weet niet zeker’.

De respondenten die ‘nee’ of ‘weet niet zeker’ antwoordden kregen een vervolgvraag over hun voorkeur voor een andersoortig regime. 28 procent van de Iraniërs in Iran en 32 procent van- de Iraniërs buiten Iran hopen op een presidentiële republiek, respectievelijk 12 en 29 procent op een parlementaire republiek en 22 en 25 procent op een constitutionele monarchie.

Support voor de protesten in Iran

GAMAAN peilde ook de mate van support voor de protesten die al maandenlang in Iran gaande zijn. Die blijkt groot: 80 procent van de bewoners van Iran staat achter de protesten. 67 procent van hen gelooft dat de demonstraties zullen slagen, 14 procent denkt van niet. Zo’n 15 procent van de bevolking zegt niet achter de protesten te staan.

Iraniërs in het buitenland staan met 99 procent in nog grotere getale achter de protesten. Van hen denkt bovendien 90 procent dat de demonstraties gaan slagen, tegen 9 procent die denkt van niet.

Westerse sancties tegen het Iraanse regime

73 procent van de Iraniërs in Iran en 96 procent van de Iraniërs in het buitenland vinden dat westerse landen de activisten moeten steunen door druk uit te oefenen op de Iraanse regering. 19 procent van de bewoners van Iran vindt daarentegen dat de protesten een exclusief nationale zaak zijn.

Verder heeft GAMAAN het draagvlak gemeten voor de instelling van een ‘solidarity council’ met prominente activisten, het vertrouwen in Iraanse instituties en de voorkeuren voor strafmaatregelen voor degenen die verantwoordelijk zijn voor de doden onder de actievoerders. Deze zijn, net als bovenstaande resultaten, te vinden in het onderzoeksrapport ‘Iranians’ Attitudes Toward the 2022 Nationwide Protests’. In het rapport worden eveneens de onderzoeksmethoden en de representativiteit nader uiteengezet.

Download het onderzoeksrapport ‘Iranians’ Attitudes Toward the 2022 Nationwide Protests’ (EN)