Erik Meinema wint Gerardus van der Leeuw Dissertatieprijs

Docent Erik Meinema heeft de Gerardus van der Leeuw Dissertatieprijs van het Nederlands Genootschap voor Godsdienstwetenschap (NGG) gewonnen voor zijn proefschrift Regulating Religious Coexistence: The Intricacies of ‘Interfaith’ Cooperation in Coastal Kenya. Het proefschrift biedt inzicht in Keniaans religieus pluralisme binnen de context van een seculiere overheid, koloniaal en postkoloniaal. Meinema onderzocht met name hoe religie en politieke seculariteit zich tegen elkaar aan schurend ontwikkelen.

“Een mega-prestatie”

De jury, bestaande uit Johanneke Kroesbergen, Peter-Ben Smit en Eric Venbrux, heeft unaniem besloten de dissertatieprijs aan Meinema toe te kennen. Volgens hen voldoet zijn proefschrift het beste aan de gestelde criteria: innovatief onderzoek, gedegen analyse van origineel materiaal, een kritische benadering van gevestigde theorieën en helderheid in bewoording en stijl.

“De dissertatie is gebaseerd op gedegen historisch onderzoek, bewonderwaardige taalkennis, ruim een jaar antropologisch veldonderzoek en een uitstekende beheersing van de relevante antropologische en religiewetenschappelijke literatuur en theorie”, schrijft de jury. “Wat ook zwaar meewoog is dat het idee voor het project en de aanpak door de onderzoeker zelf ontwikkeld zijn. Het is een gedurfd project, complex van aard, maar het gaat niet ten onder aan die complexiteit. Integendeel. En dat is een mega-prestatie.”

“Een grote eer”

“Het is een grote eer om deze prijs te ontvangen”, zegt Meinema in een reactie. “Ik wil de jury bedanken voor hun vriendelijke woorden, mijn promotoren Birgit Meyer en Lucien van Liere, mijn collega’s van het onderzoeksprogramma Religious Matters in an Entangled World waarin mijn onderzoek was ingebed, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek voor de financiering van mijn project, en bovenal de collega’s en gesprekspartners uit Kenia van wie ik tijdens mijn onderzoek zoveel heb geleerd.”

Over zijn onderzoek zegt hij: “Dit onderzoek toont aan dat in de Keniaanse context, christelijke moraliteit en de strategische belangen van westerse donoren en politieke elites vaak de standaard bepalen van wat er onder (wenselijke vormen van) ‘religie’ wordt verstaan.” Zijn proefschrift laat ook zien hoe elk van de drie onderzochte religieuze groepen een eigen antwoord formuleert op de gevraagde burgerlijke idealen vrede, moraal en nationale eenheid, en op de wensen van westerse donoren die zich bezighouden met ‘interreligieuze’ samenwerking en deradicalisering.

Het NGG

Het Nederlands Genootschap voor Religiestudies is een van de oudste nationale organisaties voor godsdienststudie ter wereld. Het NGG werd in 1947 opgericht op initiatief van Gerardus van der Leeuw (1890-1950), vanaf 1918 hoogleraar Fenomenologie van de religies aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 1945 werd Van der Leeuw minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in de eerste Nederlandse regering na de Tweede Wereldoorlog.

De Gerardus van der Leeuw Dissertatieprijs is de tweejaarlijkse prijs die het NGG toekent aan een proefschrift dat een wezenlijke bijdrage levert aan de wetenschappelijke bestudering van religie.