Officiële ingebruikname ‘Metronoom’
De Metronoom is een unieke uitvinding om riviermondingen zoals de Westerschelde op schaal na te bootsen. Dit soort plekken zijn voor zowel mensen als planten en dieren essentieel. Op 12 januari werd het indrukwekkende onderzoeksinstrument officieel in gebruik genomen.
Kantelende bak
Riviermondingen zijn belangrijke gebieden voor mens en natuur. Om te begrijpen wat bijvoorbeeld zeespiegelstijging daarop voor invloed heeft, moeten we eerst weten hoe riviermondingen van nature gevormd werden door verschillende combinaties van rivierstroming, de getijden, en begroeiing.
Prof. dr. Maarten Kleinhans van de Universiteit Utrecht liet daarom een enorme metalen bak van twintig bij drie meter bouwen die langzaam heen en weer kantelt. De kanteling simuleert de stroming van eb en vloed. Daarnaast stroomt er in de bak een rivier en worden stormgolven opgewekt die op de kust beuken. Ruim een eeuw geleden poogden onderzoekers al riviermondingen te simuleren, en hoewel ze daarmee de basis van deze onderzoekstak legden, lukt het met de Metronoom nu voor het eerst.
Computermodellen verbeteren
Elke minuut in de Metronoom komt overeen met een dag in de werkelijkheid. Met camera’s volgt Kleinhans de veranderlijke landschappen, en gebruikt vervolgens de inzichten om computermodellen te verbeteren. Na het onderzoek aan de natuurlijke ontwikkeling zullen ook ingrepen, zoals verdieping van de vaarweg, en toekomstscenario’s zoals zeespiegelstijging worden nagebootst om de lange termijneffecten daarvan op het landschap te onderzoeken.
Officiële ingebruikname
De eerste experimenten zijn inmiddels uitgevoerd en zijn veelbelovend. Daarom werd het reusachtige onderzoeksinstrument op 12 januari officieel geopend. Decaan van de faculteit Geowetenschappen Piet Hoekstra, algemeen directeur van Deltares Maarten Smits en uiteraard Kleinhans zelf lichtten toe hoe groot de maatschappelijke en wetenschappelijke impact van dit apparaat is. Tot slot werd de korte documentaire over de totstandkoming van de Metronoom vertoond.
Christiaan Brunings Lecture
Na de opening vond de allereerste Christiaan Brunings Lecture plaats. Er wordt wereldwijd nog niet veel onderzoek gedaan naar rivieren en riviermondingen, maar met deze jaarlijks terugkerende lezing wil Kleinhans de aanwezige kennis bij elkaar brengen. Onder andere keynote spreker prof. James Best van de University of Illinois vertelde over zijn onderzoek naar zandbanken in de riviermonding van de Columbia River in de VS. Meer informatie over de lezing vind je op uu.nl/bruningslecture.
Sustainability Universiteit Utrecht
Door haar expertise op het gebied van Sustainability te bundelen, ontwikkelt de Universiteit Utrecht integrale oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken en draagt zij bij aan een betere toekomst voor volgende generaties. Dit thema verbindt het excellente Utrechtse duurzaamheidsonderzoek uit de alfa-, bèta- en gammawetenschappen. De focus ligt op water, energie en een gezonde leefomgeving. Sustainability is een van de vier strategische onderzoeksthema’s van de Universiteit Utrecht.
Meer informatie over het onderzoeksthema Sustainability