Hoe proberen apen en kinderen anderen te beïnvloeden?

Mensen en apen die in groepen leven, moeten met groepsleden concurreren om schaarse bronnen, zoals voedsel, het leukste speelgoed, steun, aandacht en het doen van favoriete activiteiten. In het verleden is vooral agressief gedrag onderzocht, maar aardig zijn en proberen andermans keuzes te sturen, lijken ook effectief. Marjolijn Vermande (Orthopedagogiek) en Liesbeth Sterck (Dierecologie) van de Universiteit Utrecht beargumenteren dat verschillende typen van sociaal gedrag, en dus sociale complexiteit, je in staat stellen om ‘je zin te krijgen’.

Mensen en apen passen verschillende soorten sociaal gedrag toe om verschillende doelen te bereiken. Terwijl agressie vooral toegang lijkt te geven tot goederen, lijkt aardig zijn effectiever in het verkrijgen van hulp en steun. Het derde type van sociaal gedrag – het inspireren van anderen – is nieuw en nog weinig onderzocht. Het leidt tot je zin krijgen in het algemeen en vermoedelijk specifiek tot het samen ondernemen van favoriete activiteiten van de inspirator.

Vermande en Sterck zien sterke overeenkomsten tussen sociaal gedrag bij mensen en apen, maar de verschillende manieren waarop deze groepen worden onderzocht maakt het lastig om goede vergelijkingen te maken. Op basis van deze vergelijkende studie betogen de onderzoekers dat biologen met name meer aandacht moeten geven aan de manier waarop apen de verschillende typen van sociaal gedrag combineren, terwijl psychologen en pedagogen vooral bij kinderen beter moeten onderzoeken welk resultaat dit gedrag precies oplevert.