Bas van Bavel over kloof tussen arm en rijk in Nederland

Prof. dr. Bas van Bavel (Economische en sociale geschiedenis) sprak in Trouw, De Groene Amsterdammer, en de Volkskrant over de verdeling van vermogen in Nederland. Het Centraal Bureau voor de Statistiek kwam onlangs met nieuwe cijfers en is daarover vrij positief, maar Van Bavel is minder optimistisch.

cijfers interpreteren

Het CBS meldt dat er nog altijd grote ongelijkheid heerst volgens de cijfers, maar dat dat in de praktijk wel meevalt. Het instituut wijst erop dat in Nederland een groot deel van het vermogen in de pensioenfondsen zit. Daardoor lijkt het alsof een grote groep Nederlanders er minder goed voorstaat dan daarwerkelijk het geval is - het CBS is dan ook vrij positief over de nieuwe uitkomsten. Van Bavel is het niet met deze houding eens, hij benadrukt juist dat de kloof tussen arm en rijk in Nederland nog altijd groeit. Het is in Nederland veel gemakkelijker om winst te behalen op vermogen dan om vermogen op te bouwen. Dit komt onder andere doordat de belasting op arbeid in verhouding veel hoger is dan de belasting die over vermogen wordt geheven, aldus de hoogleraar. Om dit verschil op te heffen zijn grote veranderingen nodig, en een fundamentele discussie over verschillen in vermogen, stelt Van Bavel in Trouw.

ongelijkheid als landelijk economisch probleem

In de opiniepagina's van de Volkskrant verscheen een stuk van de hand van Van Bavel waarin hij benadrukt hoe groot de ongelijkheid momenteel is: "Uitgedrukt als Gini-coëfficiënt, een maatstaf voor ongelijkheid tussen 0 (volledige gelijkheid) en 1 (volledige ongelijkheid), ligt die nu op 0,9, dus dicht tegen de maximale ongelijkheid." Zoals het er nu uit ziet komt daar in de komende jaren te weinig verandering in. Het plan om de fictieve rendementsheffing te verminderen is bijvoorbeeld sympathiek, stelt de hoogleraar, maar zal weinig effect sorteren omdat maar weinig huishoudens er echt iets aan hebben. Van Bavel ziet de ongelijkheid als een fundamenteel probleem voor de economische groei van ons land: "De grote vermogensongelijkheid is een van de grootste bedreigingen voor de veerkracht van de samenleving en voor de toekomstige verdienkracht van de economie."