Hoe komt het dat kleuters soms perfect in spiegelbeeld schrijven?
Spiegelschrijven komt vaak voor bij kinderen tussen de 3 en 7 jaar
Spontaan spiegelschrijven komt vaak voor bij kinderen tussen de 3 en 7 jaar en lijkt samen te hangen met leren lezen en schrijven. Spiegelschrijven gebeurt meestal bij letters die spiegelbaar zijn (‘b’ en ‘d’). Soms echter schrijft een kind alle tekst in spiegelbeeld. Het schrijven in spiegelbeeld gaat bij de meeste kinderen vanzelf over.
Weinig onderzoek naar spontaan spiegelschrift
Sommige mensen leren twee handschriften: normaal handschrift en ‘bewust’ spiegelschrift. Twee bekende ‘bewuste’ spiegelschrijvers zijn Leonardo da Vinci en Lewis Carroll. Zij gebruiken het normale handschrift voor brieven en spiegelschrift voor eigen aantekeningen. Hoewel spiegelschrijven vaak voorkomt bij kinderen, is er maar weinig onderzoek naar gedaan. Wat bekend is, weten we vooral van ‘bewuste’ spiegelschrijvers.
Motorisch fenomeen
Spiegelschrijven lijkt vaker voor te komen bij linkshandigen, die met de rechterhand hebben leren schrijven, en bij mensen die tweehandig zijn. Omdat het lezen van spiegelschrift niet makkelijker gaat, zelfs niet een zelfgeschreven tekst, lijkt spiegelschrijven vooral een motorisch fenomeen te zijn.
'Motorprogramma'
Bij leren schrijven worden in de hersenen de bewegingen van gewrichten en spieren opgeslagen in een ‘motorprogramma’. Waarschijnlijk kan dit programma voor beide handen gebruikt worden, maar is het voor de niet-dominante hand dan gespiegeld. Dit zou verklaren waarom niet-spiegelschrijvers spiegelschrijven toch vaak makkelijk vinden wanneer zij tegelijkertijd met beide handen hun naam schrijven: van links naar rechts met de rechterhand en van rechts naar links met de linkerhand. Probeer het maar eens.
Tanja Nijboer, universitair docent Psychologische Functieleer