Armenzorg

Hoe was de verzorging van armen zo’n 50 jaar geleden? En daarvoor?

Zorg voor armen in Nederland

Mensen die legaal in Nederland verblijven kunnen in geval van nood een uitkering krijgen. Die krijgen ze van de Staat volgens landelijke richtlijnen, zelfs als de gemeenten als loket fungeren. Dat verandert in 2015: het Rijk hevelt deze taken over naar de gemeenten. We komen dan  meer terug bij de situatie van voor de Algemene Bijstandswet (ABW), van 1964. Die wet heeft in praktijk de zorg voor hulpbehoevenden landelijk geregeld en gelijk gemaakt. Deze ABW vervolmaakt een ontwikkeling sinds 1901 van uniformering en verstatelijking. Vóór 1964 was zorg  voor armen een taak van kerken en van de gemeenten. Die zorg verschilde van plek tot plek, en van kerk tot kerk. Een groot en nagenoeg onoplosbaar probleem was dat het meeste geld vaak beschikbaar was waar de minste armoede was en andersom. Dat leidde tot ongelijke behandeling van  gelijke gevallen al naar gelang van plaats en kerk. Dat probleem bestond al eeuwen en is nooit opgelost tot de ABW. Laten we hopen dat het niet terugkeert.

Marco van Leeuwen, hoogleraar Historische Sociologie